apr 19, 2023 // by Ivo De Kock // Algemeen, film, regisseur, western // Reacties uitgeschakeld voor Moderne western ‘War Pony’: De verhalen van Native Americans
War Pony van Gina Gammell en Riley Keough
Klassieke westerns vertellen vaak boeiende verhalen over de Amerikaanse geschiedenis en droom maar vertrekken daarbij meestal vanuit de witte cowboy blik. Ten koste van ‘de indianen’. Dat is bij de moderne antiwestern ‘War Pony’ heel anders. Filmmakers Gina Gammell en Riley Keough vertellen over het leven in het indianenreservaat van Pine Ridge via de verhalen van Native Americans. Samen met hen getuigen ze over de levensomstandigheden, de opgelopen trauma’s en het verlies van cultuur. Maar ook over de veerkracht en het levensvuur. Te ontdekken tijdens MOOOV Filmfestival en daarna in de zalen.
Filmpassie deel je. Daarom stonden we voor De Filmkrant stil bij een scène die een soort sublieme ervaring gaf. Zo kwamen we uit bij de sterfscènes van de Amerikaanse legendarische westernregisseur Sam Peckinpah.
«De Verenigde Staten van Amerika liggen aan het einde van een weg die begon in de wildernis. Ons verleden is geen dood verleden maar leeft voort in elk van ons. Bij onze voorvaders zat de beschaving binnenin, terwijl het wilde werd geuit. Als hedendaagse Amerikanen leven we in de cultuur die zij creëerden, maar in ons blijft het barbaarse voortbestaan. Wij leven wat zij droomden, wij dromen wat zij beleefden» schreef T.K. Whipple in ‘Study Out the Land’. Het is geen toeval dat Clint Eastwood als acteur en regisseur het western genre koesterde. Zijn films vertellen fragmenten van het Amerikaanse verhaal.
Edwin S. Potter had in 1903 amper 10 minuten nodig om met The Great Train Robbery het waargebeurde verhaal van een gewapende treinoverval ergens in het «Wilde Westen» van Wyoming te verfilmen. Meteen was the Western geboren. De Amerikaanse western groeide uit tot een populair filmgenre en leverde legendarische klassiekers op zoals Stagecoach, Winchester ’73, High Noon, The Man from Laramie, The Searchers, Forty Guns, The Wild Bunch, The Magnificent Seven en Unforgiven. Westerns die bol staan van dramatische actie, markante landschappen en iconische figuren.
De western is nauw verbonden met de mythe van Amerika, met de mythe van the Fronteer. Enerzijds onderzoekt het genre deelaspecten van de Amerikaanse mythe (verovering, ontginning, ordening,…), anderzijds creëert het een imaginair Westen (weergave van een idee en niet van een realiteit). De protagonisten van western-avonturen, de westerners en native Americans, zijn figuren in een landschap, pionnen in tijd en ruimte.
Gedreven door de wil zich te bevrijden van het Eurocentrisch historisch perspectief dat de migranten uit de «Oude Wereld» meebrachten, begon de piepjonge Amerikaanse natie snel een eigen (volkse) geschiedschrijving te ontwikkelen. Populair entertainment als pulpliteratuur, Wild West shows en rodeo’s zorgden er samen met schilderkunst en fotografie voor dat de «Go West»-beweging hét symbool werd voor het ontstaan van het land en de ontwikkeling van de Amerikaanse droom.
Een van de mythes die in het hedendaagse Amerika leeft, is die van de VS als vredelievende natie. Het is een mythe die niet overeenstemt met zowel de realiteit als de geschiedenis van het land én die het wederzijdse onbegrip tussen de Oude en de Nieuwe Wereld versterkt. Sommige westerns bevestigen die mythe, veel meer ontluisteren ze.
Robert Rodriguez maakte met Once upon a Time in Mexico een moderne «south-of-the-border» western, een hommage aan het «professional Western» subgenre én aan de spaghettiwestern. In alle geval westerns waarin Mexico fungeert als locatie, Amerikaanse outsiders in een revolutionaire chaos belanden en rationele professionals evolueren van koele avonturiers tot emotionele revolverhelden.
Het sluitstuk van Sergio Leone’s dollartrilogie, The Good, the Bad and the Ugly (MGM, Film: **** / Extra’s: ****) werd heruitgebracht op dvd in gerestaureerde versie en als rijkelijk van bonusmateriaal voorziene 2-disc Special Edition. Dankzij een door MGM in 2002 gestarte reconstructie krijgen we ook een film te zien die de originele lengte benadert: 171′ is nog niet de 1 77′ van de Italiaanse première maar doet toch beter dan de 161′ van de Amerikaanse release die jarenlang als standaard gold. Dat deze spaghettiwestern uit 1966 wordt behandeld als een te koesteren klassieker zegt veel over de huidige status van Sergio Leone en over de commerciële waarde van zijn films. Het was ooit anders.
De Amerikaanse western is vaak het verhaal van ‘Mannen in het Wilde Westen’ en ensceneert een botsing tussen beschaving en wildernis die de link tussen geweld en de mannelijkheidscultus blootlegt.
