Tijdens verkiezingsjaar 2024 was er – hoe verrassend toch – goed nieuws! Een overnemer dook op voor bioscoop Sphinx en … tromgeroffel… stad Gent kocht de verlaten en vervallen voormalige Cinema Rex aan het Maria Hendrikaplein. Toenmalig cultuurschepen Sami Souguir stond ons graag te woord over de ambitieuze plannen.

Na de verkiezingen werden wèl plots onheilsklokken geluid en bleek de filmtoekomst toch niet zo rooskleurig. Wat niet belet dat het interview stof biedt tot reflectie. Hoe belangrijk kan film in het algemeen en Ciné Rex in het bijzonder zijn voor de stad met een rijke filmtraditie? De stad die verbonden zou blijven met grondlegger van de cinema Joseph Plateau én de stad waar het internationaal gewaardeerde Film Fest Gent thuis is.

Elk jaar zijn ze er, vaak voor Sinterklaas en de Kerstman: de filmlijstjes. Hier eentje gepubliceerd bij Filmkrant. Inclusief toelichting.

Een beetje arbitrair die jaarlijstjes, maar toch beginnen we er elk jaar weer aan. Het is ook manier om even stil te staan bij de ‘state of cinema’.

Filmzalen, plaatsen waar we ons samen onderdompelen in cinema en filmcultuur, blijven van onschatbare waarde. Zeker wanneer ze, zoals de Brusselse onafhankelijke arthouse Cinema Nova, culturele diversiteit en artistieke expressie koesteren. Overleven in het hart van de (hoofd)stad is echter geen sinecure, gezien de beperkte middelen en de druk van de vastgoedmarkt. Gelukkig werd de coöperatieve ‘Supernova’ opgericht met één doel: beletten dat Cinema Nova verdwijnt door zelf de stadsbioscoop te kopen. Daarvoor zoeken de initiatiefnemers mensen die mede-eigenaar willen worden.

De Hollywoodkassa rinkelde méér dan behoorlijk deze filmzomer. Dat was lang geleden. En vrij onverwacht, want ondanks de op volle toeren draaiende marketingmachine leken de belangrijkste blockbusters vooraf een gok. Vraag was immers of het publiek wel door een roze of donkere bril zou willen kijken naar de comeback van een plastic universum of angst voor het einde van de wereld. Maar Greta Gerwigs ‘Barbie’ en Christopher Nolans ‘Oppenheimer’ sloegen aan en dat leverde volle zalen op. Een beetje goed nieuws voor een industrie die zich in de voet schoot door de legitieme eisen van acteurs en scenaristen te negeren.

Samen kijken naar film werkt verbindend. In de donkere filmzaal maar zeker ook in openlucht. En al helemaal wanneer zoals bij het door Cinemaximiliaan georganiseerde festival ‘Cinema Trottoir’ een doodgewone straat in Molenbeek het decor vormt en migratie het thema is. Het Food en Film Festival loopt in zijn tweede editie nog elke zaterdagavond tot 5 augustus. Op het programma naast de instant broers Dardenne klassieker ‘Tori et Lokita’ ook indringende, creatieve films als ‘Les Porteurs’, ‘Kalès’ en ‘Imad’s childhood’. Voedsel voor het oog en de geest.

Met de camera in de hand legde de Chileense documentairemaker Patricio Guzmán zowel de sociale omwenteling van verkozen president Salvador Allende als de 11 september 1973 staatsgreep van militaire dictator Augusto Pinochet vast. De Chileense tragedie zou de rode draad door zijn oeuvre blijven. Met woede, pijn, verdriet en nostalgie als ondertoon. In ‘Mi País Imaginario’ komen voor het eerst opnieuw hoop en rebelse dromen in beeld.

Openingsfilm ‘The Quiet Girl’ greep net als ‘Close’ naast de Oscar voor Beste internationale film maar bewijst samen met andere blikvangers van ‘Scéal Eile’, het ‘Irish Film Festival’, dat Ierse cinema in prima gezondheid verkeert. Van 21 tot 25 maart is het genieten van o.m. het meeslepende documentaire portret van de vermoorde Noord-Ierse onderzoeksjournalist ‘Lyra’ (McKee), de ontluisterende historische documentaire ‘Secrets from Putumayo’ en ‘Aisha’, een pleidooi voor sociale verandering van Frank Berry, een filmmaker die gezien wordt als de Ierse Ken Loach. Eregast van dit filmfeest is Stephen Rea, de iconische acteur van ‘Angel’, ‘Michael Collins’ en ‘V for Vendetta’.

Het tweede seizoen van ‘The White Lotus’ kon enkel teleurstellen. Zo’n sublieme sociale satire was de reeks die superrijken en hun vijfsterrenbubbel in Hawaï fileerde. Regisseur-scenarist Mike White springt nog steeds kwistig om met humor, venijn en vitriool maar Italiaanse exotica maakt zijn schets van de impact van macht en geld een tikkeltje minder bijtend. Al blijft het verrukkelijke televisie.

We moeten het dit jaar zonder ijspistes stellen – toch in steden die een besparingsmodus hebben ingeschakeld – maar de filmlijstjes blijven overeind. Een te koesteren traditie.