Andrej Tarkovski’s zeven lange speelfilms brachten bij hun release toeschouwers zowel in verwarring als in vervoering. De periode 1962-1986 waarin de Russische meester zijn klassiekers maakte ligt ver achter ons maar nog steeds blijven fans er mee dwepen. De Blu-ray release van vijf gerestaureerde Tarkovski’s komt dan ook als geroepen.

Met de openingsfilm Les Misérables, het sociaalkritische drama dat dit jaar de Franse Oscarinzending wordt, zet Film Fest Gent de toon. Ook voor haar 46ste editie, die loopt van 8 tot 18 oktober, blijft het belangrijkste Belgische filmfestival inzetten op urgente cinema. Met maatschappijkritische films, een focus op werk dat radicalisering belicht en een retrospectieve van taboedoorbrekende Spaanse films wordt de traditie van de laatste jaren doorgetrokken. Als kers op de taart is er eerbetoon aan Spanje’s best bewaarde geheim: cultregisseur Agustí Villaronga.

De bij ons quasi onbekende Spaanse regisseur maudit Agustí Villaronga (° 1953) begon als een wervelwind met een omstreden debuut (Tras el Cristal) maar moest lang wachten op de doorbraakfilm (Pan Negro) die hem bij een ruimer publiek op de kaart zette als een visueel poëet en een verteller van provocerende en subversieve traumatische verhalen.

Niksnut, horrorregisseur, vakman, auteur. John Carpenter is het allemaal. Uitgespuwd in eigen land, elders vereerd. Zeker in Frankrijk. Getuige het Carrosse d’or eerbetoon in Cannes en Carlotta’s fraaie Christine Blu-ray box. “Angst is universeel” voor Carpenter, het devies van zijn productiebedrijf blijft Every Dream Should Be A Nightmare.

Dinsdag stelde de Amerikaanse actrice en producente Geena Davis (Beetlejuice, The Fly, Thelma & Louise) op het American Film Festival van Deauville This Changes Everything voor, een documentaire die de discriminatie van vrouwen door Hollywood stevig fileert. Een gelegenheid om tijdens een persconferentie een lans te breken voor een female gaze in films én meer kansen voor vrouwen in een nog altijd seksistische industrie. Samen met Sandrine Brauer, de Franse producente en woordvoerster van het collectief ’50/50 pour 2020′. “We vragen om na te denken over hoe vrouwen behandeld worden.”

“Omdat onafhankelijke films de toekomst van de Amerikaanse cinema belichten introduceerde ik 25 jaar geleden een competitie,” benadrukte directeur Bruno Barde bij de start van de 45ste editie van het American Film Festival van Deauville, “die competitie bleef maar aan belang winnen en leverde heel wat markante revelaties op.” Dat was dit jaar opnieuw het geval, met opvallend veel sterke indies geregisseerd door debutanten én vrouwelijke filmmakers.

De 45ste editie van het Normandische Deauville American Film Festival stond in het teken van onafhankelijke filmmakers en ‘empowerment’. Vrouwen boven met forse statements van Geena Davis, een pak vrouwelijke filmmakers én prijswinnaar Bull van Annie Silverstein.

“Mijn opzet was door personages aan beide zijden te vermenselijken een proces van verzoening op te starten” zei Nate Parker in Deauville. Hoe moeilijk en noodzakelijk dat is bleek nogmaals toen de Amerikaanse pers in Venetië zijn urgent drama American Skin aan de schandpaal van het identiteitsdenken nagelde.

Eind september won het Belgisch-Nederlandse By the name of Tania de prijs voor Beste internationale film op Raindance, het grootste Britse onafhankelijke filmfestival. Een prestigieuze bekroning voor co-regisseurs Bénédicte Liénard & Mary Jiménez die na hun documentair portret van bewoners van het Peruviaanse regenwoud Sobre las brasas een even poëtische als ontluisterende hybride film maken waarin slachtoffers van seksuele uitbuiting getuigen.

“Dit paard verdient een beter leven,” zegt vergane rodeo glorie Sonny Steele (Robert Redford) voor de camera van Hallie Martin (Jane Fonda), “ik ga ervoor zorgen dat hij het krijgt.” Alhoewel de strijd om dierenwelzijn en de clash met louter op geldgewin focussende grote ondernemingen actualiteitswaarde heeft, oogt The Electric Horseman lekker ouderwets.