Soms is het goed om terug te kijken. Om stil te staan bij het verleden. Of om gewoon even stil te staan en het verleden het heden te laten kleuren. Kwestie van beter vooruit te kijken. Een ‘best 10’ lijstje krijgt dan een heel andere betekenis.
Een schraal jaar vonden sommigen. Anderen zagen wondermooie films. Kortom, de meningen waren verdeeld over filmjaar 2013. Of het memorabel jaar was kan je zoals gewoonlijk pas een ruime tijd later bepalen maar interessante films waren er alleszins genoeg. Een persoonlijke lijstje.
Heel af en toe ben je getuige van de geboorte van een meesterwerk. Dat was zo bij de voorstelling van The Tree of Life in Cannes. Pretentieuze onzin oordeelden sommigen, maar voor vele anderen was het duidelijk: Terrence Malick maakte de film van het jaar, eentje voor het canon.
Wat is het leukste aan de eindejaarsperiode? De kerstboom, de cadeautjes, de kalkoen, de champagne of het vuurwerk? Nee, dat zijn al die lijstjes met beste boeken, tv-programma’s, cd’s en films van het jaar. Lijstjes die zeker bij filmliefhebbers de passies hoog doen oplaaien. “2010 was een extreem slecht filmjaar, de beste film was TOY STORY 3, met afstand” lazen we op een internetforum terwijl in een reactie sprake was van “toch wel meer fraaie films”. Mager beestje of topjaar? Daar wilden we toch even over nadenken. Te beginnen met een ‘best 10’ lijstje.
“Pixar is de eerste studio die een superster werd” schreef Rober Ebert (1942-2013). Hetzelfde kon gezegd worden van de man met de beroemde duimen en de begenadigde pen. De met een Pulitzer-prijs bekroonde Amerikaanse filmcriticus was een ster tot ver buiten zijn biotoop Chicago. Ook toen hij letterlijk geen stem meer had sprak hij tot de wereld en zijn duizenden followers via het internet.
Toen Serge Daney stierf in 1992 gold hij als de beste en meest invloedrijke naoorlogse Franse filmcriticus. Bijna 20 jaar later weten weinigen nog wat hij bedoelde met ‘passeur’, ‘ciné-fils’ en ‘la maison cinéma’. Gelukkig kunnen we nu in het Nederlands kennis maken met Daneys gedachten en teksten. Octavo publiceert naast de autobiografie Volharden ook het essaybundel Een ruimte om in te bewegen. Inspirerende lectuur.