Peter Jacksons King Kong: De schone en het digitale beest
“It wasn’t the planes, it was beauty that killed the beast”. Voor zijn KING KONG remake deed Peter Jackson (The Lord of the Rings, Lovely Bones) wel beroep op de modernste technologieën maar tegelijk bleef zijn update van het tragische ‘de schone en het beest’ liefdesverhaal erg klassiek. De erotische geladenheid van de Cooper en Schoedsack-versie uit 1933 en de paranoïde horror van de de Guillermin-remake uit 1976 ruimen plaats voor melancholische menselijkheid in een avontuur waar cinema een centrale plaats inneemt.
Een toeval is dat niet. Jackson is een cineast met een passie voor film (spektakelfilm in het bijzonder) en een levenslange droom (“de beste elementen uit het klassieke verhaal van King Kong halen en versterken met een adrenaline-injectie”). Daarom verstrengelt hij zijn favoriet medium ook met het verhaal en de werelden (New York en het eiland) die hij tot leven roept.
“Ik zag King Kong voor het eerst, in Nieuw-Zeeland en op televisie, toen ik acht of negen jaar oud was,” zegt Jackson, “dat had impact op mij, de film maakte zo’n indruk dat ik toen besliste regisseur te worden. Ik dacht ‘ik wil films maken, films zoals King Kong‘. Zo’n effect had die oude zwart-wit film op mij”. Drie jaar later begon hij met hulp van zijn moeder en veel knutselwerk aan een eigen versie van de klassieker. De film geraakte nooit af maar Jackson liet de droom niet los en schreef in 1996 een “erg Hollywoodiaans scenario, een tongue-in-cheek avonturenverhaal vol gags en one-liners”.
Die Romancing the Stone-stijl werd volledig overboord gegooid in het script voor de film die uiteindelijk in 2005 het licht zag. Een eerbetoon (“de klassieker zal altijd de klassieker blijven”, stelt Jackson) met CGI- i.p.v. stop motion effecten. Rekening houdend met de lessen van de The Lord of the Rings-trilogie. Die gingen van “laat effecten nooit het verhaal overweldigen” over “verbind het conflict tussen goed en kwaad met gevoelens” tot “hoe fantastischer een verhaal is, hoe meer je het moet inschrijven in de realiteit”.
Daarom situeert Jackson in zijn openingsmontage KING KONG meteen in heel realistisch getekende jaren 30: “Ik wou in het begin laten zien dat het een andere tijd en een andere wereld was, daarom baseerden we ons op zwart-wit archiefbeelden en heerst in de New Yorkse straten een crisissfeer”. Een wouldbe vaudeville-actrice steelt een appel om haar honger te stillen terwijl bioscopen feestelijk verlicht zijn.
De filmploeg-op-de-vlucht voert een overlevingsstrijd (“ik ben goed in het oplichten van oplichters” benadrukt de regisseur voor wie de weg naar illusie via leugens loopt) en het avontuur op Skull Island is heel aards, rauw en energiek. Ook de tocht “naar het hart van het onbekende” (een matroos leest een gestolen exemplaar van Conrads ‘Heart of Darkness’) past het ‘fantasie via werkelijkheid’ toe.
Mede daarom besloot Jackson af te stappen van de horror- of Disney-aanpak van Kong. De reuze gorilla wordt dan ook geen monster of mens maar een extreem grote silverback gorilla. De laatste trotse overblijver van een ras, een ietwat treurig wezen zonder familie en soortgenoten. Via melancholie en tragiek komen we daarbij toch uit bij emoties en menselijkheid. Terwijl “love comes in at the eye”, via de ogen ontstaat het liefdesverhaal tussen de schone en het beest.
Dat dit werkt is te danken aan acteur Andy Serkis die zorgt voor de gepaste blik en gelaatsuitdrukkingen: “De emoties van gorilla’s zitten in hun ogen. Net zoals bij menselijk gedrag kan je aan de ogen zien of een gorilla kwaad, triestig of geïrriteerd is”. Serkis ziet KING KONG als “een verhaal van liefde, eenzaamheid en mannelijkheid. Kong is de laatste van zijn ras. Hij weet dat wanneer hij sterft, het gedaan is. Daardoor is zijn drive om te paren krachtig. Die kracht vloeit voort uit gefrustreerde agressie. Wanneer het eiland bruiden offert, beseft hij dat ze vrouwelijk zijn. Hij verscheurt ze omdat hij niet met hen kan paren”.
IVO DE KOCK
KING KONG
FILM: *** / EXTRA’S: **
Peter Jackson; Nieuw-Zeeland-USA 2005; 187′; met Naomi Watts, Jack Black, Adrien Brody; extra’s: commentaar, verlengde versie; dis. Universal (Blu-ray)
