Dossier Masters of Horror. Deel 3: Masters Stuart Gordon en John Landis
“MASTERS OF HORROR is erg ‘cool’, het gaat om genrefilms maar ze zijn volledig regisseursgedreven,” zegt John Landis, “we mochten alle 13 doen wat we wilden, zolang we onze 60′ maar op 10 dagen en voor 1,7 miljoen dollar draaiden”. Met een hertenvrouw en een heks voeren John Landis en Stuart Gordon vrouwelijke monsters op.
“Ken je haar, heb je haar voeten gezien?” vraagt detective Dwight Faraday wanneer zijn partner hem telefonisch spreekt over een hot date. “Dát is de essentie van Deer Woman,” stelt John Landis (An American Werewolf in London), “het is volkomen belachelijk maar tegelijk ook dé vraag”. Zijn zoon Max Landis baseerde het script op de hertenvrouw-mythe – een vrouw die van haar heupen af een hert is – van de Powhatan indianen. Gekoppeld aan het verhaal van een moordende mannenverleidster. Een rationele figuur, de in ongenade gevallen detective belast met ‘dierenzaken’, stelt vast dat het moordmysterie nergens op slaat.
“Waarom moet alles voor jullie een verklaring en een reden hebben?” merkt een indiaanse casino-uitbater op. Volgens Landis is dat ontbreken van een motief juist beangstigend. “Het gegeven van de film is belachelijk en zo heb ik het graag,” vult hij aan, “maar wordt het monster een grapje dan heb je een probleem want een horrorfilm staat of valt met een eng monster. Daarom ga ik zo realistisch mogelijk om met een volkomen ridicuul gegeven.”
Bij Landis is “humor er om de horror te versterken” terwijl hij geen effecten nastreeft (“Ik ben niet geïnteresseerd om ‘boe’ te roepen”) maar tracht “echte spanning te creëren door iets dat niet echt is, echt te laten lijken”. Het absurde – in een autoreflexieve scène overloopt Faraday in zijn hoofd alle scenario’s om “tot een idiote en onaanvaardbare conclusie te komen” – van Deer Woman is ook het verontrustende. De seksuele onderstroom (met hommage aan Cat People) en de angst voor monsterlijke vrouwen zijn overduidelijk Al blijft Landis bescheiden: “Joe Dante greep de door MOH geboden kans aan om iets belangrijks te doen, ik greep ze aan om iets onnozels te doen”.
Voor Stuart Gordon (Re-Animator) was “MOH een leuke competitie, iedereen wou de anderen overtreffen”. Zijn H.P. Lovecraft-verfilming Dreams in the Witch-House ziet hij als een “verontrustend verhaal over angst voor vrouwen”. Centraal staat een student die intrekt in het huis van een 17de eeuwse heks die hem afschuwelijke dingen laat doen. Vanuit een parallelle ruimte en tijd – en met behulp van een “rat met een menselijk gelaat” – brengt ze hem via reëel aanvoelende nachtmerries mentaal zo uit evenwicht dat niet meer duidelijk is of de moord op een baby oorzaak of gevolg van zijn waanzin is. “Lovecraft zei dat angst de oudste menselijke emotie is en dat de sterkste angst die voor het onbekende is,” aldus Gordon, “je kan dat idee doortrekken: onze grootste angst is die voor onze dood. Het monster symboliseert altijd de dood”. Volgens echtgenote Carolyn is Gordon”zelf toch o zo kwetsbaar”. De cineast pikt in: “Ik weet wat me bang maakt, dat helpt me om anderen angst aan te jagen”.
In beide afleveringen wordt doodsangst tastbaar via gevaarlijke vrouwen en seksualiteit. In Deer Woman straft de hertenvrouw geile mannen (“Hij stierf in opgewonden staat” dixit de pathologe), in Dreams transformeert een sexy vrouw tijdens het vrijen in een bloeddorstig kreng. De vrouw als bron van leven maakt plaats voor de moordlustige vagina dentata. Maar daar waar bij Landis het accent vooral ligt op het komische aspect, benadrukt Gordon het tragische. Het eerste levert horror slapstick op, het tweede morbide grand guignol. Al delen ze de buitensporigheid. Dat dit voortvloeit uit de persoonlijkheid van de masters blijkt in documentaires en interviews. Gepast regisseursgedreven bonusmateriaal dat aangeeft hoe onze creatieve helden werken. “Een held is niet iemand die niet bang is,” oppert Gordon, “maar iemand die iets doet ondanks zijn angst”. Films maken bijvoorbeeld.
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in Filmmagie, n° 565, juli-augustus 2006)
MASTERS OF HORROR VOL. 2: DREAMS IN THE WITCHHOUSE van Stuart Gordon; USA 2006; 55′; met Ezra Godden, Chela Horsdal; FILM: **** / EXTRA’S: *** (documentaires Working with a master, ‘Monster’ ‘Visual Effects’ & ‘Van script naar film’; interview Gordon); DEER WOMAN van John Landis; USA 2006; 57′; met Brian Benben, Anthony Griffith; FILM: ***/ EXTRA’S: *** (documentaires Working with a master’, ‘Stunts’ & ‘Visual Effects’; interview Landis; interviews acteurs; achter de schermen); beeldformaat 16:9; dis. Three Lines Pictures