Frederike Migoms jeugdfilm Binti: Dromen in een multiculturele samenleving

mrt 25, 2019   //   by Ivo De Kock   //   actueel, Algemeen, Belgische cinema, drama, film, genre, nieuws, regisseur  //  No Comments
Binti

Met haar tegelijk grappige en schrijnende Vlaamse jeugdfilm Binti maakt de jonge actrice en cineaste Frederike Migom een erg indrukwekkend langspeelfilmdebuut. De zowel tijdens het jongste JEF festival als in Montréal bekroonde prent gaat over een in Congo geboren energiek twaalfjarig meisje dat geen geldige verblijfsdocumenten bezit maar optimistisch in het leven blijft staan. Een pijnlijk maar ook hoopvol verhaal over dromen in een multiculturele samenleving. Verteld met aanstekelijk enthousiasme en zonder vals sentiment.

Frederike Migom

Frederike Migom mag dan wel jong zijn, ze heeft al bewezen veelzijdig en getalenteerd te zijn. Ze acteert, schrijft en regisseert kortfilms (Valies vol dromen, Nkosi Coiffure, Adam & Everything, Malakim) en pakt nu uit met een stevig langspeelfilmdebuut.  Bovendien is ze een volbloed wereldburger. Migom genoot een acteeropleiding in New York, volgde een filmopleiding in Parijs en woont sinds enkele jaren in Brussel. De multiculturele energie van deze grootsteden injecteert ze in de jeugdfilm Binti. Een debuut dat ze schreef en regisseerde en waarin naast de jonge debutante Bebel Tshiani Baloji ook de ervaren actrice Joke Devynck en de Brussels-Congolese rapper Baloji schitteren.

Binti

Een sterke maar kwetsbare tiener

De twaalfjarige Binti, geboren in Congo maar jaren geleden met haar vader Jovial naar België gevlucht, is een energieke tiener die in een kraakpand woont en droomt van beroemdheid als You Tube-vlogger naar het voorbeeld van haar idool Tatyana. Een droom die stevig onder druk staat van de realiteit. Want vader en dochter beschikken niet over geldige verblijfspapieren en na een politie-inval moeten ze op de vlucht slaan.

In een bos geraken ze elkaar kwijt. Binti botst er gelukkig op de elfjarige Elias die vanuit zijn boomhut een ‘Red-de-okapi-club’ runt in de hoop een bedreigde diersoort te helpen. Elias worstelt met de scheiding van zijn ouders (zijn Skypende vader leeft in Brazilië en heeft amper tijd voor Elias) en met de vriendschap tussen zijn moeder Christine en een pedante, irritante buurman. Hij vangt spring-in’t-veld Binti met plezier op. Want haar aanwezigheid brengt leven in de  brouwerij.

Binti

Ook Jovial is welkom en Binti ziet een kans om, terwijl ze met zijn allen een benefiet (met dansoptreden) voor de okapi’s voorbereiden, de vonk tussen hem en Elias’ moeder (een klerenontwerpster) over te doen slaan. Of althans pogingen in die richting te doen. Een verliefdheid zou immers een reddingsboei kunnen opleveren voor het constant met deportatie bedreigd tweetal. Maar liefde en de overheid laten zich niet zomaar manipuleren waardoor de situatie nog complexer wordt. Muziek, menselijke warmte en optimisme bieden echter een uitweg. Niet voor de wereld op hun hoofd dreigt te vallen.

Recht op dromen

Het centrale thema van Binti is het recht op dromen voor alle kinderen, ongeacht hun huidskleur of afkomst. “Als kind had ik de wildste dromen,” stelt Frederike Migom in het persdossier, “maar sommige kinderen hebben het zo druk met overleven dat ze geen tijd hebben om te dromen. Binti is opgegroeid in België, ze spreekt de taal en heeft hier veel vrienden, maar ze leeft in extreme onzekerheid, want ze kan op een dag teruggestuurd worden naar een land dat ze niet kent.” Een land waarvan ze zelfs de taal niet spreekt.

Binti

Binti is een amusante film. De geacteerde en geanimeerde You Tube filmpjes die het hoofdpersonage maakt zijn vaak hilarisch, de botsing tussen de volwassenenwereld en die van de kinderen levert grappige scènes op en het verhaal bevat een flinke dosis humor. Maar tegelijk is de dreiging (vader en dochter kunnen elk moment ‘ontmaskerd’ en uitgewezen worden) voelbaar (politieuniformen triggeren angstgevoelens) en zijn er heel harde momenten (in een opvangcentrum en op een vliegtuig).

Toch wordt Binti nooit donker en deprimerend. Migom heeft een optimistische film gemaakt met een duidelijke boodschap: alle kinderen, ook die van vluchtelingen zonder papieren, hebben recht op een veilig bestaan en eigen dromen. Op een eigen stem en een eigen leven. Een statement dat helder en met oog voor complexiteit (er is ook maar een ‘slechterik’ in de film) gemaakt wordt. Binti formuleert het ongecomplexeerd: “Mijn vader zegt dat mensen zonder papieren niet bestaan. Maar ik besta, ik leef!”

Binti

Frederike Migon benadrukt dat ze een toegankelijke film wilde maken, “met de energie en humor van een romantische komedie. Ik ben gefascineerd door moedige karakters, in dit geval kinderen die beseffen dat de beslissingen die volwassenen voor hen nemen niet altijd de juiste zijn. Kinderen die vechten voor wat ze weten dat ze verdienen. Die een stem hebben, waard om naar te luisteren, als iemand hen de microfoon zou doorgeven.”

Migom wou “een heldin creëren, iemand waar ik als kind naar opgekeken zou hebben, met de energie en moed waarvan ik alleen maar had durven dromen.” Binti bestaat “op papier niet maar online heeft ze echter meer dan duizend volgers.” Terwijl Elias een wat eenzame en kleurloze dierenvriend is die de okapi (een bedreigde diersoort die in Congo leeft) wil redden maar ontdekt dat hij in zijn directe omgeving ook het verschil kan maken met engagement. En dat solidariteit en menselijke warmte samengaan.

Binti

Vlaamse jeugdfilm

Na Cloudboy (Meikeminne Clinckspoor) en Rosie & Moussa (Dorothée Van Den Berghe) levert nu ook Binti een bijdrage aan de revival van de Vlaamse jeugdfilm. Een bewijs dat niet enkel Scandinavische en Franse jeugdfilms tegengewicht kunnen bieden aan Hollywoodiaanse mainstream films.

Vooral ook omdat Migon gezorgd heeft voor een karaktergedreven film die niet teert op luidruchtige actie en spectaculaire effecten. “Binti is een film die bedoeld is om de problematiek rond mensen, en in het bijzonder kinderen, bespreekbaar en toegankelijk te maken,” zegt de cineaste, “de film zit vol met kleur, humor, vriendschap en liefde en gelooft naïef in een succesvolle multiculturele samenleving en het volgen van je dromen.”

Binti

Migratie, multiculturele samenleving, vriendschap, liefde, weerbaarheid, burgerzin, sociale media,… Het ontbreekt Binti niet aan thema’s maar dit is vooral een humane en onderhoudende film geworden die jongeren aanspreekt met humor, oprechte emoties, heldere taal en authentieke personages.

Binti werd ondertussen al bekroond als Beste Film door een professionele jury op het JEF festival en won naast de Grote Prijs ook een speciale vermelding van de kinderjury op FIFEM in Montréal. Wij durven gokken dat het daar niet bij zal blijven. Maar vooral dat deze jeugdfilm zal aanslaan bij zijn doelgroep. Lit!

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen bij DeWereldMorgen.be, 3 april 2019:
Binti )

Binti

BINTI: Frederike Migom, B – 2019 – 90′; met Bebel Tshiani Baloji, Mo Bakker, Joke Devynck, Baloji, Frank Dierens, Alix Konadu; scenario Frederike Migom, fotografie Joachim Philippe, muziek Le Motel; montage Clemence Samson; dis. JEF, release: 3 april.

Binti

Leave a comment