Live Cinema and Its Techniques: Francis Ford Coppola’s ‘Live Cinema’ droom
“A rocket ride to the potential future of cinema.” Zo omschrijft monteur Walter Murch ‘Live Cinema and Its Techniques’, heb boeiende essay van Francis Ford Coppola.
In april wordt Francis Ford Coppola 80 maar nostalgisch terugblikken is er niet bij voor de cineast die op zijn 32ste in één klap naar de wereldwijde filmtop werd gelanceerd door The Godfather. Hij blijft ideeën spuien, voorspellingen doen en via experimenten het begrip van cinema oprekken. Gedreven door de visie dat “risico’s essentieel zijn voor kunst” en dat de Gouden Eeuw van een jong medium als film nog moet komen. Toen hij tijdens Deauville 2011 “de grote gevolgen voor de cinematografische expressie van de overgang van fotochemische naar digitale cinema” benadrukte, een revolutie die Coppola reeds in 1979 n.a.v. Apocalypse Now voorspelde, klonk ook reserve: “De enige rem zijn zakelijke belangen.”
Na het Twixt fiasco richtte Coppola zich op “een van de weinige interessante nieuwe wegen die film kan inslaan: live performance.” Waarbij film niet meer gemaakt wordt maar opgevoerd. “Ik tast in het duister,” zei Coppola over de levensvatbaarheid van Live Cinema, “maar dat deed ik op de set van Apocalypse Now ook. Ik bedacht de scène met de helikopteraanval, terwijl ik geen flauw idee had of die zou lukken. Ik leerde door te doen.”
Trouw aan dat principe startte Coppola in 2015 met het Live Cinema werk Distant Vision een eerste van twee ‘proof-of-concept workshops‘ in Oklahoma City. De ontwikkeling en evaluatie van deze zoektocht naar een ‘new way of storytelling‘ schreef de regisseur neer in het vlot leesbare LIVE CINEMA AND ITS TECHNIQUES. Een boek opgedragen aan The Manchurian Candidate regisseur John Frankenheimer, als hommage aan de pionier die in de jaren 50 als drijvende kracht van de Golden Age of Live Television een inspiratiebron vormde voor Coppola.
Die vertelt hoe One from the heart en zijn Zoetrope Studios begin jaren 80 trachtten creativiteit en onafhankelijkheid te verzekeren via een soortgelijke werkwijze. De eigen, “eerste elektronische filmstudio”, bleek echter te hoog gegrepen en een faillissement zorgde ervoor dat “ik nooit kon experimenteren met Live Cinema.”
Dat veranderde in 2015 toen Coppola zijn script voor Dark Electric Vision, een verstrengeling van het verhaal van zijn familie en de geschiedenis van televisie, ontwikkelde en het eerste deel ervan (Distant Vision) gebruikte voor twee Live Cinema experimenten. Nauwgezet gaat hij in op de ontwikkeling van dit project, op de voorbereiding, de uitvoering en de evaluatie. Uitdagingen, moeilijkheden, vergissingen en nog op te lossen vraagstukken worden niet uit de weg gegaan.
Terwijl Coppola ook vragen stelt. Staat onze liefde voor ‘oude cinema’ vernieuwing niet in de weg? Waarom wil ik absoluut op deze manier werken en wat is de meerwaarde? En: “wil iemand anders dan ik Live Cinema maken?” Voor onze dromer-filmmaker is het duidelijk: “Het is stimulerend en opwindend om met deze nieuwe vorm van cinema-televisie-theater te werken. Ik veronderstel dat het antwoord ‘ja’ is.” In afwachting doen we het met deze begeesterende zoektocht naar een nieuwe manier van verhalen vertellen.
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in Filmmagie, n° 692, februari 2019)
Francis Ford Coppola, Live Cinema and Its Techniques, Liveright Publishing Corporation, New York – London, 2018, 208 pag., 16 €.