Emeraude Nicolas’ ‘Pascale Ogier ma soeur’: Cultactrice herinnerd
“Il n’est pas un jour sans que je pense à elle, sans que je me questionne sur qui elle était, ce qu’elle amait…” Dat schrijft Emeraude Nicolas aan Bulle Ogier en aan ons, lezers van Pascale Ogie ma soeur, een indrukwekkend en mooi boek over de veel te vroeg gestorven Franse actrice Pascale Ogier.
“Ik aanvaard haar afwezigheid niet.” Aan het woord: Jim Jarmusch. De betreurde: Pascale Ogier (1958-1984), de Franse filmster die begin jaren ’80 insloeg als een meteoor door de manier waarop ze het begrip ‘présence‘ herwaardeerde. Vooral in twee klassiekers. Le Pont du Nord, waar ze met Jacques Rivette ook sleutelde aan het scenario. En Les Nuits de la pleine lune, waarop ze een stempel drukte met haar vertolking en waarbij zij met de ‘look’ (decor, accessoires, kostuums) die ze aan Eric Rohmers film gaf haar aanwezigheid voelbaar maakte. Een aanwezigheid die omsloeg in een gemis toen ze twee maanden na de release stierf aan een druggerelateerd hartfalen. “De dood sloeg toe maar haar gratie verspreid zich nog over de stad,” schreef Marguerite Duras in Libération, “niets kan dat verhinderen of indammen.”
“Als hommage wil ik een mooi boek maken,” schreef halfzus Emeraude Nicolas aan Pascale’s moeder Bulle Ogier, “een cadeau voor onze familie, een ontmoeting voor mij (Pascale verdween toen ik twaalf was).” Omdat ze geen schrijfster maar grafisch vormgever is werd Pascale Ogier ma soeur een visueel werk, een puzzel gelegd met biografische elementen. De parelketting van Pascale, haar collectie messen en Japanse shurikens, brieven, lijstjes, kaartjes, krantenartikels, getuigenissen en privé- en werkfoto’s. Beelden en teksten die een ketting van herinneringen vormen en teruggaan in de tijd, van haar choquerende dood tot haar jeugdige wonderjaren. Een verzameling die even chaotisch en absurd is als het leven en zo eerder aanvoelen dan inzicht viseert. Resultaat is een warme, wonderlijke trip. Een avontuur dat ons doet dromen van geesten uit het verleden die 34 jaar later nog altijd leven. Het beeld van een slapende Pascale Ogier op het strand van Trouville zal ons altijd bijblijven.
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 692, februari 2019)
Emeraude Nicolas, Pascale Ogier ma soeur, Filigranes Editions, Parijs, 2018, 352 pag., 40 €.