Tim Burtons Ed Wood: Ode aan de slechtste regisseur aller tijden
ED WOOD
Tim Burton werd bij zijn langspeelfilmdebuut door de critici genadeloos neergesabeld. Pee-Wee’s Big Adventure kreeg van sommigen zelfs een quotering van -l op 10. Burton kende commercieel succes (Batman, Planet of the Apes) en oogstte kritische lof (Edward Scissorhands, Sleepy Hollow) maar bleef overtuigd dat het met de waardering van zijn werk alle richtingen uitkon. Vandaar zijn gevoel van verwantschap met Ed Wood. De «slechtste regisseur aller tijden» was onaangepast, eigenzinnig en bizar. Kortom, een typisch Burton-personage.
ED WOOD
Bovendien herkende Tim Burton zich in de gedrevenheid, de dualiteit en het optimisme van Wood. Ed Wood (1994) is daarom parodie noch een succesverhaal. Het is een ontwapenend naïeve poging om de geest van de Wood-clan te evoceren en de emotionele band tussen Ed Wood en Bela Lugosi tot leven te brengen. Plus een hommage aan de kitschcultuur die Tim Burton zo fascineert. De Ed Wood -dvd bevat oefeningen in Wood-stijl: een Vampyra-videoclip en een filmintroductie van Johnny Depp.
Meer ernstigedocumentaires behandelen de «Theremin» (een elektronisch instrument dat Howard Shore gebruikte voor de bevreemdende muziek), de rol van filmlegende Bela Lugosi («de Oscar ging naar mij, zijn schaduw naar Bela Lugosi» aldus Martin Landau), de verdrukking van travestieten en de filmlook. Tim Burton, Martin Landau, chef foto Stefan Czapsky en scenaristen Larry Karaszewski en Scott Alexander zorgen voor een enthousiaste audiocommentaar.
ED WOOD
Burton verdedigt Wood en prijst vooral de passie en de obsessies van de filmmaker. Niet toevallig schrapte hij vooral scènes waarin Ed Wood het moeilijk had. De scenaristen halen hun eigen «slechte» film aan (Problem Child) en bleken aanvankelijk Michael Lehmann (van het catastrofale Hudson Hawk) te willen aanspreken als regisseur voor dit verhaal van een «lovable loser». De studio zag de zwart-wit fotografie als verklaring voor het floppen van Ed Wood maar de filmmakers blijven hun keuze verdedigen. Door het wegnemen van kleur werd alle aandacht immers gericht op het verhaal, de personages en de periode. Het liet Tim Burton ook toe «het plezier en de passie van filmmaken over te brengen.
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in Film & Televisie, n° 530, maart 2003)
ED WOOD