Brooklyn Village van Ira Sachs: Liefde als levensfilosofie
“Er zit romantiek in eerste vriendschappen,” zegt Ira Sachs, “maar opgroeien is moeilijk.” De onafhankelijke Amerikaanse cineast koestert in elk van zijn films een utopie die door de realiteit vernietigd wordt. Brooklyn Village mixt de coming-of-age film met een buddy movie en vertelt het verhaal van twee adolescenten, Jake en Tony, wiens instinctieve vriendschap bedreigd wordt door het conflict tussen hun ouders.
Na de dood van Jake’s grootvader verhuist hij met zijn familie naar een woning waar Tony’s moeder Leonor een klein winkeltje runt. De nieuwkomers willen de huurprijs verhogen, een drama voor de alleenstaande Chileense immigrante. Met de tragische gevolgen van de opwaardering van een wijk voor minder kapitaalkrachtige inwoners én de gemeenschap snijdt Sachs een universeel thema aan.
Toch drukt de locatie zijn stempel op het verhaal. Niet in luchtige, folkloristische Woody Allen stijl maar op donkere, nostalgische James Gray wijze. Met het verschil dat Sachs empathisch kijkt naar de vijf protagonisten van zijn Kammerspiel, ook al blikt hij vanuit kinderhoogte naar het emotionele steekspel tussen onevenwichtige volwassenen. Er zijn verontschuldigingen voor iedereen en elk individu kleurt met zijn blik de stad. Een stad die tegelijk energiek en brutaal is.
Ira Sachs is een filmmaker met een hart voor zijn stad en zijn filmpersonages. Als homo-activist en programmator van een filmclub is hij geïntegreerd in zijn gemeenschap (waar ook zijn vrienden Todd Solondz en Kelly Reichardt deel van uitmaken) en als regisseur zorgt hij ervoor dat zijn New Yorkers met hun alledaagse problemen van filmpersonages transformeren in echte mensen van vlees en bloed.
Er zit een aanklacht verscholen in Brooklyn Village – de inwijkende middenklasse doet de huurprijzen stijgen en drijft de armere bewoners weg – maar dit wreed jongerensprookje (naast Ozu inspireren ook Mes petites amoureuses van Jean Eustache en Sans toit ni loi van Agnès Varda cinefiel Sachs) is vooral een warm portret van de ‘little men’ van de oorspronkelijke titel. Van de jonge vrienden die hun frustratie en woede uiten door te zwijgen, in spreekstaking te gaan. Van de ouders die vasthouden aan hun leven, ongeacht de contradicties en gevolgen. Sachs doet dit via korte impressies, stukjes emotionele realiteit.
Zo duikt naast gentrificatie nog een tweede thema op: liefde en vriendschap. Sachs gaat gevoelens van pijn niet uit de weg maar propageert vooral warme, positieve emoties verbonden met samen-zijn en samen-leven. Getuige de manier waarop hij de interactie tussen de twee adolescenten observeert: het wordt duidelijk dat Jake gevoelig en gesloten is en Tony meer viriel en extrovert maar de chemie tussen hen blijft warm en menselijk.
Wat doet denken aan hoe Sachs’ idool John Cassavetes met Love Streams liefde tot levensfilosofie maakte: “Filosofie is liefde, de studie van liefde. ‘Philos’ betekent vriend of liefde in het Grieks, ‘sophos’ de leer van. Het is dus de studie van liefde.” Zo is Brooklyn Village al een“Not my president!” gebaar. Of in de woorden van George Sand: “Liefde, en niet geloof, verzet bergen.”
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 670, december 2016 & MO, www.mo.be; Brooklyn Village)
GENRE drama
REGIE Ira Sachs
SCENARIO Ira Sachs & Mauricio Zacharias
FOTOGRAFIE Oscar Duran
MUZIEK Dickson Hinchliffe
CAST Theo Taplitz (Jake Jardine), Michael Barbieri (Toy Calvelli), Greg Kinnear (Bran Jardine), Paulina Garcia (Leonor Calvelli), Jennifer Ehle (Kathy Jardine)
PRODUCTIE USA – 2016 – 85’