Peter Bogdanovich tussen klassiek en ‘New’ Hollywood: De cinefiele nostalgie van The Last Picture Show en Saint Jack

okt 1, 2018   //   by Ivo De Kock   //   actueel, Algemeen, dvd, portret, regisseur  //  No Comments

SAINT JACK: met en van Peter Bogdanovich

Met de Blu-ray release van cultklassiekers The Last Picture Show en Saint Jack viert de Franse distributeur Carlotta haar 20-jarig bestaan door te focussen op een filmmaker waarmee ze een fascinatie voor klassiek én New Hollywood deelt: Peter Bogdanovich.

THE LAST PICTURE SHOW

Cinema is een aflossingskoers,” zegt Peter Bogdanovich (°1939) in een bonusinterview, “je loopt een tijdje en dan geef je de stok door. Ik had het geluk dat Orson Welles, John Ford, Howard Hawks, Alfred Hitchcock en Jean Renoir me heel genereus veel van hun tijd gaven. Ik leerde alles door hun films te bestuderen, hen aan het werk te zien en te spreken. Dat cineasten zeggen dat ze iets opstaken van mijn films is positief. We geven wat we weten door aan volgende generaties en dat maakt ons sterker.”

Toen Bogdanovich zijn doorbraakfilm The Last Picture Show draaide had hij al veel geleerd van filmmakers die hij interviewde (o.m. monteren met de camera) en van Roger Corman die hem liet debuteren met Targets (beperkingen prikkelen creativiteit).

THE LAST PICTURE SHOW

Zijn Larry McMurtry adaptatie, een coming-of-age annex einde-van-een-tijdperk drama gesitueerd in een Texaans dorpje, oogt weemoedig maar wordt gedreven door cinefiele nostalgie. Cinefilie is voor Bogdanovich geen schuilplaats maar een vorm van existentialisme, een levenswijze die tegelijk een subjectieve kijk op de wereld is. De laatste bioscoopvertoning in een desolaat dorp brengt met Red River de magie en grandeur van film in beeld maar niet om met spijt terug te blikken.

Kijken naar film, naar ‘pieces of time‘, is voor Bogdanovich en zijn personages een manier om zich via het verleden een andere toekomst te dromen. “The Last Picture Show bevat een nieuw gezichtspunt maar bewaart de klassieke stijl,” stelt Bogdanovich, “het is een vreemde mix die perfect mijn ervaring weergeeft.” De zwart-wit film is gemaakt in de Hollywoodtraditie maar sluit met zijn sombere thema’s en taboedoorbrekende scènes aan bij het modernisme van New Hollywood.

SAINT JACK

Bogdanovichs spreidstand en verlangen naar nieuwe uitdagingen leverden drie hits en evenveel flops op. Omdat hij zelf ontevreden was over zijn werk legde Bogdanovich zich een rust- en bezinningsperiode op. Het inspireerde hem tot een terugkeer naar zijn roots. Ver weg van Hollywood, op locatie in Singapore, leverde hij dankzij Corman en Robby Müller de goedkoop en in documentaire stijl gedraaide Paul Theroux adaptatie Saint Jack af.

In Bogdanovichs beste film is Ben Gazarra een Amerikaanse anti-held. De bordeelhouder die het Amerikaanse leger bedient heeft aan het einde van zijn Shakespeariaans avontuur alles verloren maar herontdekt vrijheid en moraliteit. Een way of life. Voor Bogdanovich was Saint Jack “een film over hypocrisie, waarden, de Amerikaanse betrokkenheid in Vietnam en politiek” maar vooral ook een herbronning. Parels als They all laughed en Mask volgden.

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen in De Filmkrant, november 2018)

SAINT JACK

The Last Picture Show USA, 1971 / REGIE PETER BOGDANOVICH / 126 MINUTEN / MET TIMOTHY BOTTOMS, JEFF BRIDGES, CYBIL SHEPHERD, BEN JOHNSON / BONUS: INTERVIEW, DOCUMENTAIRE;

Saint Jack USA, 1979 / REGIE PETER BOGDANOVICH / 115 MINUTEN / MET BEN GAZARRA, DENHOLM ELLIOTT, JAMES VILLIERS, JOSS ACKLAND / BONUS: INTERVIEW, DOCUMENTAIRES / DISTRIBUTIE: CARLOTTA FILMS.

THE LAST PICTURE SHOW

Leave a comment