Kelly Reichardts Certain Women: Gevangen in ruimte
Kelly Reichardt draaide in 23 jaar amper 6 films maar toch is ze uitgegroeid tot een van de grootste Amerikaanse filmmakers. Certain Women haalde bij ons tot hiertoe de zalen niet, ondanks een sterke cast (Laura Dern, Michelle Williams, Kristen Stewart). Maar het is de meest radicale en uitgepuurde in het rijtje parels Old Joy, Wendy and Lucy, Meek’s Cutoff en Night Moves.
Reichardt slaagt er in dingen te tonen i.p.v. ze te vertellen, suggereert veel met weinig en blaast personages emotioneel leven in zonder te werken met identificatie. Bovendien linkt ze mens en natuur, plaatst ze personages in een ruimte. Het archetypisch westernlandschap van Certain Women levert intense vrouwenportretten op. Reichardt opent met de ‘big sky‘ van Montana, het kenmerkend licht van de American West en een trein die de ruimte diagonaal doorklieft.
De spanning is tastbaar; de ‘open space‘ contrasteert met het gevoel van stille wanhoop en claustrofobie bij de 7000 zielen – en vier vrouwen in het bijzonder – van Livingston. In drie verhalen, gebaseerd op novelles van Maile Meloy, maken we kennis met een advocate die te nauw betrokken raakt bij een klant, een vrouw met een obsessief verlangen om een woning te bouwen met antieke stenen en een lerares en een leerlinge die zich aan elkaar spiegelen. De verhalen kruisen lichtjes maar leiden niet tot een dramatische ontknoping.
Certain Women is immers geen scenario-film, Reichardt wil niet illustreren hoe slim ze is. Ze gelooft ook niet in vooruitgangsdenken en voert personages naar een impasse die voortvloeit uit een sfeer van vervreemding en emotionele ontreddering. Reichardt schetst een ontluisterend beeld van een Amerikaanse samenleving waar de idealen (vrijheid, gelijkheid) verdampt zijn en de keerzijde van de droom (uitbuiting, eenzaamheid) evident is.
Terwijl de ruimte immens en ondoordringbaar blijft. Een sublieme gevangenis. Dat levert lyriek op maar ook een gevoel van desillusie en woede. Volgens Reichardt vraagt ze als docente aan haar studenten vaak “waar is de woede in jullie films? Voed je met woede! Op hun ‘welke woede, waarom ben je kwaad?’ zeg ik: ‘You should be angry‘.” Ze worstelt met de samenleving én met onbegrip, haar slow cinema is humanistisch en rebels. Certain Women is een wonderlijke, vrouwelijke western.
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 679, november 2017)
GENRE drama
REGIE Kelly Reichardt
SCENARIO Kelly Reichardt naar Maile Meloy
FOTOGRAFIE Christopher Blauvelt
MUZIEK Jeff Grace
CAST Laura Dern (Laura Wells), Michelle Williams (Gina Williams), Lily Gladstone (rancher), Kristen Stewart (Elizabeth Travis)
PRODUCTIE USA – 2016 – 107