“’Ik ga hier iets aan doen’, zeg ik.” Met die woorden start de Nederlandse schrijver Gerbrand Bakker een onderneming, met name het herstellen van de quasi verdwenen markering van wandelroute 1 vlakbij zijn huis in de Eifel. Een avontuur dat ook resulteert in (het schrijven van) een kortverhaal, ‘De 3 bestaat niet’. Een verhaal van pijltjes, nummers en honden. Ergens in de Eifel.
Misery, The Shining, The World According to Garp, Barfly, My Left Foot, On the road,L’atelier, The Ghost Writer, Freedom Writers, Sideways, The Help, Spotlight, … Het lijstje is eindeloos. Er worden nogal wat films gemaakt over schrijvers en schrijven. Maar ook schrijvers tonen zich vaak gefascineerd door cinema en de filmwereld. Thrillerauteur Sarah Bailey situeert haar tweede Gemma Woodstock mysterie in de wereld van film en celebrities. In het universum van zombiefilms en soap opera’s. Met een moord op een Australische set.
“Black Lives Matter ontmaskerde politieagenten die bleven vasthouden aan hun versie van gebeurtenissen,” schrijft Rebecca Solnit in ‘Wiens verhaal is dit?, “terwijl er videobewijs was van het tegendeel, of fysiek bewijs en ooggetuigen die hen tegenspraken. Ze waren er van overtuigd dat ze de werkelijkheid konden bepalen omdat ze dat al decennia deden.” Zoveel is duidelijk, het actualiteitsgehalte van deze essaybundel is hoog.
“Socialisme of barbarij.” De slogan klinkt nog vertrouwd. Maar met het betoog waarin de uitspraak kaderde is vergeten en ‘auteur’ Rosa Luxemburg mag dan wel een feministisch icoon zijn, weinigen zijn nog vertrouwd met haar ideeën, engagement en leven. Gelukkig verwierf de eigenzinnige en gepassioneerde vrouw met de scherpe inzichten opnieuw haar heroïsch statuut dankzij ‘Red Rosa: A Graphic Biography of Rosa Luxemburg’ (2016), de liefdevolle grapic novel van Kate Evans, en worden Luxemburgs ‘Brieven’ nu heruitgegeven als ‘Ik voel me in de hele wereld thuis.’ Waardoor duidelijk wordt hoe actueel en relevant haar geschriften blijven.
Van zijn agent kreeg de Israëlische schrijver (Pizzeria Kamikaze, Superlijm, Zeven vette jaren) en filmmaker (Camera d’or winnaar Jellyfish) Etgar Keret (° 1967) de raad rond te bazuinen dat hij als gepest jongetje in zijn fantasie vluchtte. Het cliché dat een ongelukkige jeugd een goudmijn is voor een schrijver gaat er nu eenmaal in als zoete koek. Maar aan auteur George Saunders bekende hij dat er ”a different sad story” in het spel was. “Mijn ouders zijn Holocaust overlevers,” aldus Keret, “mijn moeder zag haar moeder en jongere broer vermoord worden voor haar ogen. Als kind kon ik voelen dat ze erg geleden hadden en ik dacht dat mijn rol op aarde was hen gelukkig te maken. Ik huilde nooit en trachtte altijd mijn ouders, en later iedereen, gelukkig te maken.”
“Een leugen is als een duw,” vertelde de Israëlische schrijver (Pizzeria Kamikaze, Superlijm, Zeven vette jaren) en filmmaker (Camera d’or winnaar Jellyfish) Etgar Keret aan documentairemaker Stephane Kaas, “je kunt er iemand mee aanvallen, maar je kunt er ook iemand mee redden als er een trein op ze af dendert.” Zelf heeft hij vooral oog voor die trein en zoekt hij zijn heil in creatieve leugens. Lees: surrealistische verhalen vol humor en menselijkheid. Zoals Mijn konijn van vaderskant, een bundel kortverhalen met een hoek af.
“De spanning resulteert in een beklijvend verhaal en slaat over op de lezer, die afwisselend wordt aangetrokken en afgestoten” lezen we in het juryrapport van de Bronzen Uil. De Nederlandse forensische psychologe Inge Schilperoord (° 1973) won in 2015 met haar debuut ‘Muidhond’ die prestigieuze literaire prijs voor een heuse krachttoer: een spannende en empathische trip door een met zelfhaat worstelende pedofiel. Het wonder herhaalt zich in 2020 want de Vlaamse cineaste Patrice Toye (° 1967) tovert de introspectieve tragedie heel respectvol om in contemplatieve, visuele cinema. Dat werd gesmaakt want de even integere als betoverende Muidhond won de publieksprijs tijdens het recente Film Fest Gent.
Met hun spraakmakende artikelen reeks over het seksueel wangedrag van Harvey Weinstein die startte op 5 oktober 2017 in The New York Times brachten de Amerikaanse onderzoeksjournalisten Jodi Kantor en Megan Twohey niet enkel de van seksueel wangedrag beschuldigde Hollywood producer ten val maar groeiden ze ook uit tot katalysator van de wereldwijde #MeToo beweging. In hun boek ‘Zij zei’ gaan ze dieper in op het onderzoek en zijn impact.
“Er wordt veel over film gepubliceerd maar er wordt amper over geschreven.” Nagels met koppen sloeg misdaadauteur Bavo Dhooge toen hij tijdens het Film Fest Gent ‘Schrijvers op het scherm’ voorstelde. Een non-fictie werk dat zijn twee passies – cinema en literatuur – samenbrengt door stijl en inhoud te verzoenen.
“Ik wil trachten binnen te dringen in de mysteries van moord, zelfmoord, incest, orgieën, orgasmen en de tijd” schreef Norman Mailer (1923-2007) in ‘Advertisements for Myself’. De Amerikaanse schrijver die zijn carrière begon met het definitieve boek over WO II (‘The Naked and the Dead’) sloot zijn leven gepast af met een roman waarin de duivel het verhaal van de jonge Adolf Hitler vertelt (‘The Castle in the Forest’). Mailer was een provocateur en mediafiguur. Maar ook een begenadigd auteur die de donkere kant van onze beschaving belichtte én een passie voor film koesterde.