Met lijstjes van remakes of reboots kan je makkelijk een site vullen. Alleen is dit weinig boeiend. Zoals de meeste van die remakes of reboots. Getuige Timur Bekmambetovs Ben-Hur (2016), een inspiratieloze versie van de klassiekers van Fred Niblo (1925) en William Wyler (1959). Beter dan de remakes die de vorm aannamen van een tv-serie (Ben-Hur, 2010), een animatiefilm (Ben Hur), 2003) of een B-film (In the name of Ben-Hur, 2016) maar toch behoorlijk overbodig. Een lege film enkel bedoeld om zalen te vullen met een titel die belletje doet rinkelen.
De Taiwanese regisseur Hou Hsiao-Hsien opent The Assassin met een tekst die de context van het verhaal schetst: in het China van de 9de eeuw, tijdens de Tang-dynastie, komt de Weibo-provincie in opstand tegen de keizer met alle gewelddadige gevolgen van dien. Een vrouwelijke huurmoordenaar, Nie Yinniang, krijgt de opdracht om haar oude geliefde, een man die ondertussen gouverneur van de rebellerende provincie is geworden, te doden. Dat oogt behoorlijk als Chinese Shakespeare met een eeuwige strijd tussen ratio en passie, werk en emoties, individu en hogere orde. Een strijd als motor van een genrefilm, met name het historische martial arts genre (equivalent van de western).
Tim Burton is een ‘auteur’ met een herkenbare stijl en terugkerende motieven. De regisseur die opgroeide in de schaduw van Hollywood als een buitenbeentje met een overijverige verbeelding maakt al 30 jaar lang films over eenzame freaks en onbegrepen outsiders die tussen een normale en een vreemde wereld pendelen. Van Beetlejuice over Batman en Mars Attacks! tot Big Fish en Frankenweenie. Met Ed Wood draaide hij al een briljante maar bizarre biopic en Big Eyes is zo mogelijk nog vreemder.
“I know your name, demon, and that gives me dominion over you!” zegt duiveluitdrijver Lorraine Warren in het duivelsdrama The Conjuring 2, het sterk naar The Exorcist knipogende vervolg op de verrassingshit The Conjuring uit 2013. Niet echt verrassende maar wel verdienstelijke bovennatuurlijke horror.
Met Le fille inconnue maken Jean-Pierre en Luc Dardenne andermaal humane en aan de ribben klevende cinema. Na Rosetta, L’enfant, Le Silence de Lorna en Deux jours, une nuit blijven de Luikse broers in hun streek met een emotioneel en moreel verhaal. Een sociale parabel over een arts die zich wil herpakken nadat ze in de fout ging bij de opvang van een vluchtelinge. “Een mens mag nooit vergeten dat hij eerst en vooral gastvrij moet zijn” benadrukt Jean-Pierre Dardenne.
Het eerste huwelijk tussen Disney en Tim Burton liet op de klippen toen de studio in 1984 de kortfilm Frankenweenie slechts beperkt uitbracht wegens “te intens, te donker en te macaber”. Ook al counterde de filmmaker dat “de hond die centraal staat geen gruwelijk monster is, het is een dier met emoties dat opnieuw tot leven wordt gebracht door een kind dat van zijn hond houdt”.
Toen Ken Loach (°1936) in 1997 een zelfgeschreven minibiografie leverde voor een website opgezet om Britse cultuur te promoten werd zijn bijdrage door de overheid geweigerd. Niet omwille van de relativerende humor (“begon te werken als waarschijnlijk de slechtste acteur in Groot-Brittannië”). Wèl omwille van de bijtende, provocerende kritiek. “Een terugkerend thema in zijn werk is het onderzoeken van twee vloeken van de arbeidersbeweging, stalinisme en sociale democratie,” lezen we, “het laatste geïllustreerd door het Blairproject dat een kapitalistische politiek van de harde lijn camoufleert met een radicale schijn.”
Toen de Britse geëngageerde filmmaker Ken Loach in Cannes zijn tweede Gouden Palm in de wacht sleepte met het sociale drama I, Daniel Blake toonde hij zich trots op zijn bekroning maar woedend omwille van “de wrede Britse bureaucratie die een draconisch sanctioneringssysteem heeft opgezet om aan armen duidelijk te maken dat het allemaal hun fout is, dat ze geen job hebben omdat ze onbekwaam en nutteloos zijn.” Het tekent de 80-jarige veteraan die het publiek een geweten blijft schoppen met humane aanklachtfilms.
Voor het ontdekken van jong acteertalent moet je bij de Britse levende legende Ken Loach zijn. In diens sociale drama I, Daniel Blake grijpt de 28-jarige Hayley Squires de kans om al haar woeste energie en pure razernij te ballen in een authentiek personage, een alleenstaande moeder die vernederd wordt door een kafkaiaanse bureaucratie. “Loach zegt de dingen zoals ze zijn,” stelt Squires, “dat raakt je en daar word je ook heel kwaad van. Ontdekken hoe hij dat doet was een geweldige leerschool.” Een gesprek over acteren en sterke cinema.
Na Batman loodst Tim Burton ook X-Men binnen in zijn heel eigen universum. Gids is Jake, een Amerikaanse adolescent die opgroeide met de fantastische verhalen van zijn grootvader Abe en na diens traumatiserende dood kennismaakt met ‘bijzondere’ kinderen en zowel de tijdlus die hen beschermt als de ogenvretende monsters die hen bedreigen.
