Tim Burtons Miss Peregrine’s Home for Peculiar Children: Eeuwige jeugd in een tijdlus

okt 23, 2016   //   by Ivo De Kock   //   Algemeen, drama, film, genre, regisseur  //  No Comments
peregrins-gallery9-gallery-image

MISS PEREGRINE’S HOME FOR PECULIAR CHILDREN

Na Batman loodst Tim Burton ook X-Men binnen in zijn heel eigen universum. Gids is Jake, een Amerikaanse adolescent die opgroeide met de fantastische verhalen van zijn grootvader Abe en na diens traumatiserende dood kennismaakt met ‘bijzondere’ kinderen en zowel de tijdlus die hen beschermt als de ogenvretende monsters die hen bedreigen.

“Jake lijkt sterk op wie ik was, een adolescent die zich gescheiden voelt van de wereld,” aldus Burton, “dat is een gevoel verbonden met eenzaamheid, tristesse en de indruk nergens op je plaats te zijn. Het gevoel anders, afwijkend en bijzonder te zijn.” Dat leidde tot blijvende sympathie voor eenzame freaks en onbegrepen outsiders. Van Beetlejuice en Edward Scissorhands over Ed Wood en Big Fish tot Sweeney Todd, Frankenweenie en Miss Peregrine’s Home for Peculiar Children; elke Burton film is een ode aan de zonderling én aan (jeugdige) verbeelding en onverantwoordelijkheid. Steeds melancholisch, af en toe somber en vaak gedrenkt in een sfeer van doem en dood.

Vandaar dat personages die andere filmmakers presenteren als superhelden bij Burton tragische figuren worden die lijden onder het feit dat hun bovennatuurlijke krachten hun menselijkheid in de weg staat. Vandaar ook dat hun avonturen lopen in een donkere, apocalyptische wereld.

De motor van de fabel Miss Peregrine’s Home for Peculiar Children is een Joods-Poolse jongen (Abe) die tijdens de naziperiode vlucht naar een bijzondere school in Wales en jaren later zijn kleinzoon (Jake) aanspoort de eeuwige jeugd te vinden in een tijdlus waar de mooie, strenge directrice en haar zowel fragiele als krachtige leerlingen de herinnering levendig houden. Waarbij ze keer na keer de verwoesting (lees: genocide), het bombardement, de tijd terugdraaien.

Daar waar Burton bij eerdere literaire adaptaties (Sleepy Hollow, Charlie and the Chocolate Factory, Alice in Wonderland) koos voor klassieke auteurs die zijn thema’s aansnijden, lijkt hij met de verfilming van Ransom Riggs’ bestseller te kiezen voor een jonge schrijver die vertrouwd is met het universum van Burton. Een jong meisje dat een kippenbout verslindt met een verborgen mond in haar achterhoofd, twee poppen verwikkeld in een messengevecht of monsters die smullen van een schotel mensenogen; Riggs serveert ons pure Burton.

De schrijver kent het oeuvre van de cineast en schreef een erg filmisch boek. Burton vergroot op zijn beurt personages, thema’s en stijlvormen uit. Getuige de grootvader (filmicoon Terence Stamp) die via verhalen de fantasie prikkelt en de herinnering warm houdt net zoals voor hem de gekke wetenschapper (Vincent Price in Edward Scissorhands), de mentor geworden acteur (Bela Lugosi in Ed Wood) en de mythomane vader die zijn zoon wil laten dromen (Albert Finney in Big Fish).

Getuige ook de gruwelijk donkere realiteit die zo brutaal en afstotelijk wordt voorgesteld dat ze de imaginaire wereld extra aantrekkelijk maakt. Hoe angstaanjagend de freaks en monsters in dat parallelle, bovennatuurlijke universum ook zijn, ze tonen zich warmer en menselijker dan ‘normale’ mensen zoals Jake’s ‘beschaafde’ vader, een rationele toerist die emotionele afstand bewaart. Tegelijk introduceert Burton met Miss Peregrine (door Eva Green gespeeld als een moeder die haar eigen leven op het spel zet) zijn nieuw alter ego, een dromer die kampt tegen repressie en fataliteit.

In veel sciencefiction films biedt een tijdlus een pessimistische visie op de geschiedenis (alles herhaalt zich, de ramp is onafwendbaar) maar bij Burton krijgt de mens wel vat op zijn lot en bestaan. Miss Peregrine stopt met een ‘speciaal effect’ de tijd om de apocalyps terug te draaien terwijl Jake scènes herneemt om een horrordrama te veranderen in een liefdesverhaal. Met dank aan Pickpocket van Robert Bresson vindt de held zijn geliefde met magische woorden: “Ik had zoveel wegen nodig om bij jou te komen.”

IVO DE KOCK

GENRE drama

REGIE Tim Burton

SCENARIO Jason Goldman naar Ransom Riggs

FOTOGRAFIE Bruno Delbonel

MUZIEK Michael Higham & Matthew Margeson

CAST Eva Green (Miss Peregrine), Asea Butterfield (Jake), Samuel L. Jackson (Barron), Ella Purnell (Emma Bloom), Chris O’Dowd (Franklin Portman), Terence Stamp (Abe Portman)

PRODUCTIE USA-GB-B – 2016 – 127’

Leave a comment