Tim Burtons Big Eyes: De kunst van bedrog

okt 18, 2016   //   by Ivo De Kock   //   actueel, Algemeen, drama, dvd, film, genre, regisseur  //  No Comments
big-eyes-christoph-waltz
BIG EYES: Christoph Waltz

Tim Burton is een ‘auteur’ met een herkenbare stijl en terugkerende motieven. De regisseur die opgroeide in de schaduw van Hollywood als een buitenbeentje met een overijverige verbeelding maakt al 30 jaar lang films over eenzame freaks en onbegrepen outsiders die tussen een normale en een vreemde wereld pendelen. Van Beetlejuice over Batman en Mars Attacks! tot Big Fish en Frankenweenie. Met Ed Wood draaide hij al een briljante maar bizarre biopic en Big Eyes is zo mogelijk nog vreemder.

Eigenlijk gaat het andermaal over cinema. Aanleiding is het verhaal van Walter Keane, een moeilijk te vatten man die in de jaren 50 en 60 grote succes kende met schilderijen en litho’s van kinderen met grote ogen. Alleen werden die kunstwerken niet gemaakt door hem (Christoph Waltz) maar wel door zijn vrouw Margaret (Amy Adams). Wanneer het schandaal losbarst blijft Keane staalhard ontkennen. Ook wanneer tijdens een proces duidelijk wordt wie er de echte kunstenaar is.

Keane is een wat pathetische charlatan maar hij is vooral ook een tragische fantast en dat maakt van hem een figuur die thuishoort in het Burton universum. Net zoals de kinderen met de verdrietige grote ogen die zijn vrouw schildert verwanten lijken van Edward Scissorhands en het koppel uit Corpse Bride.

Margaret is het prototype van de onderdrukte fifties huisvrouw – haar echtgenoot sluit haar op in zolders en kelders om als een soort fabriekje kunstwerken te produceren – maar de strijd tegen mannelijke tirannie interesseert Burton niet. Zijn aandacht gaat uit naar de vastgoedmakelaar die jarenlang de illusie in stand hield (nee, zorgvuldig cultiveerde eigenlijk) dat hij de grote vernieuwende kunstenaar was.

Terwijl hij enkel producten aan de man bracht en zowel publiek als de media bespeelde. De bedrieger leeft in een eigen wereld waar de fictie werkelijkheid is geworden en de waarheid irrelevant. Keane wil van geen wijken weten en blijft doorgaan ook al wordt hij op leugens betrapt.

Het fascinerende maar ook problematische aan Big Eyes is dat Burton zijn corrupte protagonist veroordeelt én verheerlijkt. Margaret is de morele winnaar van het verhaal (ze bereikt erkenning) maar via Keane serveert Burton ons tegelijk ook een ode aan de tomeloze verbeelding. Het vermogen om kunst te verkopen aan het publiek is misschien ook wel kunt suggereert de cineast. En draait ook cinema niet om illusie en bedrog?

IVO DE KOCK

BIG EYES: Tim Burton, USA-Can 2014; 100′; met Amy Adams, Christoph Waltz; extra’s: documentaire; FILM: *** / EXTRA’S: *; dis. Twin Pics

Leave a comment