IRMA LA DOUCE
“Films zijn enkel leuk wanneer ze met vuur spelen” wist Billy Wilder. Maar ook “wanneer je mensen de waarheid vertelt, wees dan grappig of ze doden je.” Met schaamteloze brutaliteit én humor fileerde de legendarische scenarioschrijver en Hollywoodregisseur het Amerika van de 20ste eeuw. Onze Blu-ray oogst illustreert zijn weergaloze veelzijdigheid.
SUNSET BOULEVARD
“Een brein vol scheermesjes en een hart vol schaamteloze brutaliteit”. Zo omschreef William Holden de regisseur-scenarist van Double Indemnity, Sunset Boulevard en Some Like it Hot. Billy Wilder bezat de reputatie van grapjas en cynicus die flirtte met het vulgaire. Achter dat vals beeld schuilt een verhalenverteller die met een cocktail van humor, provocatie, bitterheid en tederheid tekende voor morele en romantische films (“Ik maak geen cinema, ik maak films”). Een legendarisch filmmaker die populaire klassiekers afwisselde met commerciële flops, zes Oscars kreeg maar ook onder kritiek werd bedolven. De BILLY WILDER COLLECTION (MGM) bundelt het latere werk van deze complexe ‘auteur’. Acht parels, van Witness for the Prosecution (1957) tot Avanti! (1972).
BILLY WILDER
HEAVEN KNOWS, MR. ALISON
John Huston cultiveerde zelf het imago van picareske avonturier dat hem tot een onderschat regisseur van ondergewaardeerde films maakte. Twee vergeten Fox producties bewijzen dat de man die geen auteur wou zijn er wel een was.
CARRIE
Verwarring en illusie vormen zowat de link tussen het imago van Brian De Palma, het medium waarin hij actief is en de films die hij maakt. De Palma is een controversieel cineast die nu eens een goedkoop Hitchcock-imitator werd genoemd (Obsession), dan weer een vrouwenhater (Dressed to Kill), een geweldfreak (Scarface), literatuurverkrachter (The Bonfire of the Vanities), inspiratieloze zelfnabootser (Carlito’s Way) of commercieel gerecupereerde stilist (Snake Eyes).
SECRET AGENT
Filmtitels kunnen bij Alfred Hitchcock alles (Suspicion) of niets (North by Northwest) zeggen. Ze kunnen ook bijdragen tot de verwarring. Met variaties op een thema: Secret Agent (1936), Sabotage (1936, gebaseerd op The Secret Agent van Joseph Conrad !) en Saboteur (1942). Hitchcock had daar zelf weinig problemen mee. Hij schaamde zich evenmin om films te hermaken: zo kreeg zijn Britse film The man who knew too much een gelijknamige Amerikaanse remake en werd The thirty-nine steps omgevormd tot North by Northwest. De basisgegevens en dramatische principes blijven in zijn ogen immers steeds dezelfde, enkel de vormgeving wordt aangepast. Originaliteit is voor Hitchcock van ondergeschikt belang, alles draait om creativiteit.
THE MAN WHO KNEW TOO MUCH
Alle films van Alfred Hitchcock draaien rond vormen van fysieke en/of geestelijke verlamming. Machteloosheid en angst vergroten steevast de dreiging voor zijn personages. In de twee versies die Hitchcock draaide van The man who knew too much worden de personages getroffen door een morele en emotionele verlamming. In de eerste (Britse) versie (1934) legt Hitchcock vooral het mechanisme bloot, in de tweede (Amerikaanse) versie (1956) toont hij de psychologische geladenheid van het gegeven. Zelf vond Hitchcock de originele versie het werk van een getalenteerd amateur en de remake dat van een professional.
SABOTAGE
Alfred Hitchcock was voor critici vaak moeilijk te vatten omdat hij een vleesgeworden contradictie bleek te zijn: tegelijk outsider en conformist, tegelijk provocateur en moralist. Iemand die prestatiedrang aan zijn laarzen lapte maar toch behept was van het nuttigheidsprincipe. Een cineast die ongecomplexeerd extreme films maakte – zoals Frenzy of Sabotage – maar even vlot bereid was te ‘bekennen’ aan gesprekspartners als François Truffaut of Peter Bogdanovich dat het floppen van deze films te wijten was aan een eigen ‘fout’. De hautaine auteur veranderde probleemloos in een nederige professional.
JAMAICA INN
Eind jaren dertig begon Alfred Hitchcock naar Hollywood te lonken. Enerzijds omdat hij vond dat hij voldoende professionele ervaring had verworven, anderzijds omdat het Britse misprijzen voor een populaire kunst als film (dat het constant moest afleggen tegen hogere kunsten als literatuur en toneel) hem mateloos bleef ergeren. Hitchcock was toe aan nieuwe uitdagingen én een meer stimulerende creatieve werksfeer.
REBECCA
Alfred Hitchcock debuteerde in Hollywood met een vrij Britse film: Rebecca. En hij maakte meteen kennis met een erg bemoeizieke Amerikaanse producent: David O. Selznick. Resultaat was een berg memo’s (van de producent aan de regisseur), een tumultueuze draaiperiode, een film met thema’s die later nog in het Amerikaanse werk van Hitchcock zouden terugkeren en een verstoorde relatie tussen Selznick en Hitchcock.
SUSPICION
Alfred Hitchcock viel na Rebecca in ongenade bij David O. Selznick, maar hij kon meteen aan de slag bij United Artists en R.K.O. Zijn films bleven aanvankelijk vrij Brits: de spionagefilm Foreign Correspondant en de komedie Mr. and Mrs. Smith verschilden weinig van zijn vroeger werk en Suspicion werd door de meester zelf beschouwd als een volbloed Engelse prent. Een aantal belangrijke acteurs waren Britten, de sfeer was Brits, de roman was geschreven door een Brit en bewerkt door het huisteam van Hitchcock (Joan Harrison & Alma Reville).