Lenny Abrahamsons Room: Afschuwelijk mooi verhaal, subtiel verteld
ROOM
“When I was small, I only knew small things. But now I’m five, I know EVERYTHING!. Het verhaal van Ma en (de vijfjarige) Jack is een hartverscheurend verhaal van vrijheid en gevangenschap, van gevaar en geborgenheid, van misbruik en liefde en van een kamer die een personage wordt. Een kamer die in de geest van een moeder en zoon gaat leven en waarvan het duo afscheid moet nemen om opnieuw in de realiteit te belanden: “Bye, plant. Bye, chair number one. Bye, chair number two. Bye, table. Bye, wardrobe. Bye, sink. Bye-bye, skylight. Ma, say bye-bye to room.” Met Room heeft Lenny Abrahamson een klein juweeltje gemaakt.
De Ierse filmmaker Lenny Abrahamson liet zich opmerken met Garage (2007), een tragikomedie over een onopvallende en ongevaarlijke marginaal die werkt en woont in het benzinestation van een quasi-vergeten ruraal dorpje. Josie is geliefd zolang hij weinig uitvoert en iedereen naar de mond praat. Maar wanneer de dorpsidioot zich, gedreven door naïef enthousiasme, ongepast gedraagt wordt hij uitgesloten. Vernederd en wanhopig verdrinkt hij zich.
ROOM
Deze zelfdoding brengt Abrahamson sober en via ellipsen in beeld. Hij focust in deze parabel vooral op de kwetsbare menselijkheid van een eenzaam man. Dat en zijn totaal gebrek aan sensatiezucht maakten Abrahamson geschikt voor de filmische adaptatie van Emma Donoghue’s bestseller Room. De valkuilen bij een verfilming van dit verhaal van een moeder en zoon die in gevangenschap trachten te overleven waren sentimentaliteit en sensatiezucht, twee dingen waar de cineast zich ver van weg houdt.
Abrahamson schreef Donoghue een motivatiebrief waaruit zij “voelde dat hij het boek en al wat ik erin wilde stoppen begreep. Ik wist dat het bij hem in goede handen zou zijn en dat hij er een mooie film van zou maken”. Volgens Abrahamson “draait de roman helemaal om perspectief. Ik moest dus het perspectief van de jongen behouden zonder van Room een magisch-realistische film te maken”. Hij doet dit door de overlevingsstrijd binnen en buiten ‘de kamer’ door de ogen van de jonge Jack te bekijken. Drama, geweld en tragedie krijgen daardoor een andere dimensie en het accent ligt vooral op de relatie tussen moeder en zoon.
ROOM
In een beperkte ruimte hebben ze alleen elkaar, al de rest is verbeelding. Wat niet belet dat in de buitenwereld meteen duidelijk wordt dat een ganse familie getroffen wordt door het gebeuren. Best grimmig en donker maar nooit macaber en deprimerend. “Het is mijn taak om naar de donkerste, diepste wateren te zwemmen en die van Abrahamson om me weer omhoog te trekken,” zegt Brie Larson, “dat doet hij met humor en een louterende bevestiging van het leven Hij laat zien dat mensen niet alleen kunnen overleven, maar zelfs weer gelukkig kunnen worden na traumatische gebeurtenissen”. Daardoor wordt dit afschuwelijk verhaal draaglijk. En door de kracht van de band tussen Jack en Ma zelfs mooi.
IVO DE KOCK
(Bespreking verschenen in FILMMAGIE, n°667, september 2016)
ROOM: Lenny Abrahamson, USA 2016, 108′; met Brie Larson, Jacob Tremblay, Joan Allen, William H. Macy; extra’s: documentaires; FILM: *** / EXTRA’S: **; dis. Universal.
ROOM