Bradley Coopers Maestro: Valse neuzen en noten
Gesteund door producenten Martin Scorsese en Steven Spielberg waagt acteur-regisseur Bradley Cooper zich aan een Amerikaans monument: Leonard Bernstein. Netflixproductie Maestro is een biopic én relatiedrama.
Als acteur-regisseur verborg Orson Welles zich vaak achter valse neuzen. “Ik gebruikte een valse neus voor Citizen Kane omdat ik zo’n babyface had” vertelde de filmmaker in Henry Jagloms My Lunches with Orson. Een dwaalspoor, net als de neuzen zelf waar hij zich achter verschool om vragen op te roepen en een enigma te blijven. Acteur-regisseur Bradley Cooper werd bij zijn Leonard Bernstein biopic onder vuur genomen voor het valse reukorgaan waarmee hij de fysieke gelijkenis met de legendarische Amerikaanse dirigent-componist versterkt. Ten onrechte want Cooper vermijdt de raciale karikatuur. Ook al omdat het probleem van Maestro is dat we constant ‘Bradley Cooper’ zien. Als acteur die zich smijt om een larger than life figuur (Coopers obsessie voor zelfverwoestende personages kennen we van zijn regiedebuut A Star is Born) te vertolken. En als regisseur die opent met een Bernstein citaat over hoe kunst vragen moet oproepen en sluit met een close-up van de eigen blik en een uitdagend “any questions?”.
Dat Cooper nadrukkelijk de volgspot richt op zijn eigen krachttoer als acteur en op de artistieke inspanningen die verbonden zijn met een kunstwerk heeft positieve gevolgen. Zo werkt de opdeling van Maestro in een zwart-wit en een kleur deel, doordrongen van respectievelijk jeugdige energie en melancholische voortglijdende tijd gevoelens, wel. Mede door de beeldvoering van Matthew Libatique, een DoP die zowel vitaliteit van het scherm kan doen spatten als de schaduw van de dood weet te evoceren. Maestro smeekt dan ook om een groot scherm en een donkere zaal om de momenten waarop Bernstein muzikale extase bereikt optimaal te laten binnenkomen. Helaas zijn die hoogtepunten niet representatief voor een film die het creatieve proces onderbelicht. Bernsteins muzikale invloeden, zijn samenwerkingen en de politieke betekenis van creaties als ‘Mass’ blijven buiten beeld.
Wat we wel krijgen is een ‘scènes uit een huwelijksleven’ variant met Bernstein en zijn echtgenote Felicia Montealegre in de hoofdrollen en een reeks mannelijke geliefden als figuranten. Bergman light want de offers die kunst eist van artiesten, hun partners en familieleden hebben een hoog cliché gehalte, net als de schizofrenie componist/dirigent, terwijl het drama veelal banaal is. Genre, waarom blijft een vernederde vrouw bij haar narcistische man? Daardoor staat het gedateerde relatieverhaal haaks op het tragische slot waarin Carey Mulligan haar regisseur wegspeelt. Een valse noot? Ja, maar ook de indicatie dat een authentieker portret van deze geëngageerde vrouw veel had kunnen toevoegen aan Maestro.
IVO DE KOCK
MAESTRO VERENIGDE STATEN, 2023 / REGIE BRADLEY COOPER / MET BRADLEY COOPER, CAREY MULLIGAN, MATT BOMER / 129 MINUTEN / DISTRIBUTIE NETFLIX / TE ZIEN VANAF 7 DECEMBER.
