Jacques Audiards The Sisters Brothers: Western tussen bloedvergieten en pacifisme

THE SISTERS BROTHERS

Bij humor en western denk je niet meteen aan Jacques Audiard, de Franse cineast die eerder thuis is in de donkere werelden van Un prophète en Dheepan en wiens wereldbeeld dichter aanleunt bij de dystopie dan bij de utopie. Dat hij met zijn neo-western The Sisters Brothers het spoor van de Canadese romanauteur Patrick deWitt (“in ongelukkige tijden is beroep doen op humor het gezondste”) volgt is dan ook tamelijk verrassend.

THE SISTERS BROTHERS

Deze tocht van twee cowboy koppels door het wilde westen zit boordevol bloedvergieten maar is een even grappig als fijngevoelig sprookje over trauma’s, geweld, beschaving, veranderende tijden en utopieën. Met een mix van vitalisme en melancholie, western en southern gothic, leveren Audiard en zijn scenarist Thomas Bidegain een humanistische film af over existentiële angsten en pacifistische dromen.

In The Sisters Brothers volgen twee huurmoordenaars, cowboy broers Eli en Charlie Sisters, anno 1850 het spoor van twee goudzoekers, detective John Morris en chemicus Hermann Kermit Warm, dat loopt van Oregon tot Californië. De film opent in het teken van de genadeloosheid met een hels vuurgevecht (waarbij paarden letterlijk vuur vatten) en gaat over in een Far West gedomineerd door goudkoorts en de wet van de sterkste.

THE SISTERS BROTHERS

Met mannen en vrouwen in de greep van geld en geweld, agressie en hebzucht. Waardoor plannen veranderen (de broers negeren hun opdrachtgever, de Commodore, en sluiten zich aan bij het andere duo), voornemens in duigen vallen en een gezondheidswandeling (een door scheikundige producten vergemakkelijkte zoektocht naar goud) eindigt in een gruwelijke fysieke beproeving. Enkel de dood en een terugkeer naar huis bieden een uitweg.

Alhoewel actie nog altijd luid spreekt in deze picareske western hebben de zwijgzame cowboys plaats gemaakt voor praatzieke, ambigue exemplaren die een zeker zelfbewustzijn ontwikkelen door te praten, lezen, schrijven en filosoferen. De Sisters broers zijn geweldenaars die in haat en mishandeling opgevoed werden door een brutale vader en permanent worstelen met existentiële twijfel en angst. Ze laten haast achteloos een spoor van bloed en dood achter maar verlangen fundamenteel naar solidariteit en tederheid.

THE SISTERS BROTHERS

Vooral de zorgzame Eli, een beer van een man die op zoek is naar hygiëne (die leert zijn tanden poetsen en het toilet doortrekken) in een vuile wereld maar niet terugschrikt voor extreme afrekeningen. Eli en Charlie zitten echter vast in een gewelddadige spiraal, de ene executie leidt naar de andere en Charlie geeft aan “we staan voor een seizoen van bloed.” Alhoewel de indianenkwestie niet expliciet vermeld wordt, is The Sisters Brothers een metafoor voor de genocide die aan de basis van de Amerikaanse samenleving ligt. Tegelijk wordt een traditioneel westernthema aangesneden: de overgang van wildernis naar beschaving. Bovendien kondigt de destructieve logica van de Go West veroveringsfilosofie al het einde van een tijdperk aan.

De broers zijn grote kinderen en Audiard filmt het geweld gepast in een ‘kinderlijke’ stripstijl die contrasteert met de ‘volwassen’ verbale ernst. Daarnaast brengt hij idealen in een wereld zonder idealen. Het andere duo introduceert, via de goudzoeker die rijkdom voor een groep wil verwerven, het idee van een utopische samenleving gebaseerd op solidariteit, eerlijkheid en gelijkheid.

THE SISTERS BROTHERS

Daar waar de relatie tussen de broers een Freudiaanse bijklank heeft, bezit de relatie tussen de intellectuele idealisten een homoseksuele ondertoon. Niet toevallig sluit dit tragisch avontuur af met symbolische castratie, een vadermoord en de terugkeer naar moeder. Dit is een psychologische tragikomedie, een intieme western in open ruimtes die zelfonderzoek koppelt aan utopische dromen. Het is ook een gewelddadige western die pacifisme bepleit en in een vrouw-arm universum het mannelijkheidsbeginsel laat imploderen.

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 688, oktober 2018)

GENRE western

REGIE Jacques Audiard

SCENARIO Jacques Audiard & Thomas Bidegain naar Patrick deWitt

FOTOGRAFIE Benoît Debie

MUZIEK Alexandre Desplat

CAST John C. Reilly, Joaquin Phoenix, Jake Gyllenhaal, Riz Ahmed, Rebecca Food, Rutger Hauer, Carol Kane

PRODUCTIE USA-Sp-Rom-F – 2018 – 121’

DISTRIBUTIE The Searchers

RELEASE 24 oktober 2018

THE SISTERS BROTHERS