Rian Johnsons Brick: Gestileerde high school film noir

BRICK

Debuterend scenarist-regisseur Rian Johnson verrast aangenaam met Brick, een als adolescentenfilm gecamoufleerd misdaaddrama beïnvloed door zowel Dashiell Hammett als Twin Peaks en Elephant.

BRICK

Brick is een gestileerde prent die film noir elementen injecteert in het doorgaans vrolijke high school universum. Waardoor het een criminele onderwereld wordt. Met misdadigers die de wagen van hun ouders moeten lenen, een misdaadbaas (“He’s old – like, 26”) die regeert vanuit de kelder van het ouderlijk huis en protagonisten die luisteren naar de bijnamen The Pin en The Brain.

De dialogen verstrengelen oude noir slang met hedendaagse teen lingo: “Still picking your teeth with freshmen?”. Het verhaal draait rond de hoogbegaafde eenzaat Brendan die een onderzoek start naar de verdwijning van zijn exvriendin Emily (wiens lijk we in de beginscène zien). De detective stuit op de verontrustende geheimen van zijn medestudenten.

BRICK

Die blijken niet de seksueel geobsedeerde teenagers uit komedies maar veeleer gedesillusioneerde, vervreemde en criminele outsiders. Rian Johnson vergroot klassieke teenage angst uit (“Het gaat niet om hoe high school was maar om hoe het voelde” zegt de cineast) en combineert die met het sinds het Columbine High School incident ontstane schrikbeeld van scholieren als amorele en losgeslagen wandelende tijdbommen.

Waardoor het de jongeren zijn die leven in een harde realiteit van drugs (in het taaltje van de film betekent ‘brick’ drugs) en dood terwijl volwassenen in een droomwereld vertoeven. Een clevere omkering die samen met de complexe plot, messcherpe dialogen, talrijke filmverwijzingen en ironische humor aangeeft dat dit postmoderne cinema uit het Tarantino-tijdperk is.

BRICK

Maar Johnson onderscheidt zich door zijn personages ook authentieke emoties te geven en hen te plaatsen in een emotioneel lege wereld (cfr. A History of Violence). Waardoor de botsing tussen schijn en werkelijkheid geen spel wordt maar een morele confrontatie.

Rian Johnson leurde 6 jaar met het scenario, “leende en stal het budget van 500.000 dollar bij elkaar” en won uiteindelijk in Sundance de prijs voor originaliteit. “Deze film maken voor een major was uitgesloten,” stelt Johnson, “want dan was de druk groter geweest om het meer mainstream te maken, to dumb it down. Nu waren we gewoon een groep jonge snaken die 20 draaidagen lang hun zin deden”.

BRICK

Omdat “ik wou dat de film aanvoelde alsof ie vanuit het perspectief van het hoofdpersonage was ontstaan, kozen we voor groothoeklenzen en een uitgepuurde look”. Waardoor Brick herinnert aan Blood Simple. “Ik verwacht dat de broers Coen een rechtzaak inspannen wanneer ze de film zien omdat ik zoveel van hen stal” bekent Johnson.

IVO DE KOCK

DEAUVILLE – SEPTEMBER 2005

(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 568, november 2006)

BRICK: reg., sce. & mon. Rian Johnson / muz. Nathan Johnson / fot. Steve Yedin / act. Joseph Gordon-Levitt (Brendan), Nora Zhetner (Laura), Lukas Haas (The Pin), Noah Fleiss (Tugger), Matt O’Leary (The Brain) / pro. Ram Bergman & Mark G. Mathis / USA / 2005 / 110’ / dis. KFD

BRICK