Musicalklassiekers van Vincente Minnelli: Muziek in het echte leven brengen
“De zoektocht om iets te creëren in films is een beetje magisch”, zegt Vincente Minnelli in de Richard Schickel-documentaire bij de musicalklassieker The Band Wagon, “maar de belangrijkste zoektocht is die naar magie in ons leven”. Visueel tovenaar Minnelli vat de magie perfect in gestileerde musicals die ‘emoties in beweging’ brengen.
De paradox van MGM’s sterregisseur is dat achter het verfijnde universum van de maniërist ook de beangstigende wereld van de moralist schuilgaat. De oogverblindende, vrolijke energie van Minnelli’s personages verbergt amper hun nu eens melancholische en dan weer heftige gevoelens. Minnelli’s drama’s (Madame Bovary, Lust for Life, Some Came Running) draaien om gefrustreerde emoties, de musicals die hij voor Arthur Freed maakte vieren de triomf van de energie.
Dans en zang zorgen voor vrijheid, bieden de mogelijkheid verlangen en verbeelding volledig te realiseren. De helden van The Band Wagon (1953) en Brigadoon (1954) ensceneren de eigen emotionele realiteit in een gefantaseerde wereld. In de eerste film werken Fred Astaire en Cyd Charisse mee aan het opzetten van een show, in de tweede bevinden Gene Kelly en Cyd Charisse zich in een magische plek. De ‘musical in de musical’ komt tot leven de avond van de opvoering, het betoverd dorpje één dag in de 100 jaar.
Voor Minnelli is het geen goedkope metafoor voor cinema, het is de ontmoeting van esthetiek en ethiek. Het individu realiseert zichzelf, creëert zijn eigen wereld, ontwerpt zijn eigen schoonheid. Het individu als artiest, die volgens de Larousse-definitie “iemand met gevoel voor schoonheid” is. Iemand zoals Vincente Minnelli zelf, die de artistieke mogelijkheden en grenzen binnen Hollywood begreep en benutte.
“De ‘sky is the limit’ in films”, vertrouwde hij Schickel toe, “daarom moet je jezelf beperkingen opleggen”. Een glimp van hoe hij dat deed kan je opvangen in de documentaire ‘Get Aboard! The Band Wagon’ en in de (over)enthousiaste commentaar van zijn dochter Liza Minnelli. “Ik was aanwezig toen ze dat filmden!” kirt Liza geregeld. “Ging je wel ooit naar school?” repliceert Michael Feinstein. “Ja”, reageert Liza, “maar na school snelde ik naar de studio. Op de set zijn was zo opwindend!”. De musicals blijven “zo betoverend” omdat, zoals zijn dochter aangeeft, “Minnelli muziek in het echte leven kon brengen”.
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in Film en Televisie, n° 557, november 2005)
THE BAND WAGON: Film: **** / Extra’s: **** (commentaar, documentaires); BRIGADOON Film: **** / Extra’s: ** (weggelaten muzikale nummers).