Todd Fields In the Bedroom: Drama over verlies, verdriet, verwijten, vergelding en verwerking

IN THE BEDROOM

Voormalig acteur en Little Children-regisseur Todd Field debuteerde met het bekroonde – de film won in Sundance, actrice Sissy Spacek kreeg een Golden Globe – en in de arthouses succesvolle familiedrama In the Bedroom. Een ingetogen maar verontrustend drama over verlies, verdriet, verwijten, vergelding en verwerking. Subtiel geregisseerd en indrukwekkend vertolkt door Spacek, Tom Wilkinson en Marisa Tomei.

Moraliteit en zonde staan centraal in zowel Little Children als In the Bedroom.. Geen toeval want de streng protestants opgevoede cineast herinnert zich dat hij als kind “schrik had om bepaalde dingen te denken omdat ik bang was in de hel te belanden omwille van slechte gedachten. Ik vreesde dat die gedachten van mij een slecht mens zouden maken of dat ze een mogelijk profetisch resultaat zouden hebben”. Die relatie tussen gedachten en daden, tussen driften en moraliteit, tussen vredige rust en onderhuidse spanningen, blijft Field fascineren.

TODD FIELD

Hij analyseert ze via schijnbaar triviaal startende zedenstudies die na een emotionele uitbarsting evolueren naar diepgravende morele drama’s. In the Bedroom toont hoe de rustige alledaagsheid van het artsengezin Fowler wordt verstoord wanneer hun nog studerende zoon Frank verliefd blijkt op een alleenstaande moeder met een stalkende ex-echtgenoot. Het tragische noodlot slaat toe en het rouwverwerkingsproces brengt chaotische en tegenstrijdige emoties aan de oppervlakte. Terwijl het aan relaties vreet en het dagelijks leven verandert.

Wanneer 4 mannen samen kaart spelen lijkt alles hetzelfde maar blijkt niets nog hetzelfde. Bovendien leidt de pijn na de dood van een geliefde tot afwisselend hypergevoeligheid en emotionele verdoving. Stiltes en ruzies volgen elkaar op (“Niemand zou dat mogen te horen krijgen” beseft Matt wanneer hij Ruths verdriet met verwijten countert). Matt en Ruth kunnen hun verlies niet aan. Zij isoleert zich van de wereld, hij sluit zich op in zijn obsessie voor de moordenaar. Maar gevoelens van smart maken hen extra kwetsbaar. Ze beseffen dat keuzes uit het verleden hun heden beïnvloeden. Matt betreurt dat hij zich niet meer heeft uitgeleefd in het vissen van kreeften, Ruth heeft spijt dat ze nooit een tweede kind heeft gehad. Die frustraties verstrengelen met wederzijdse verwijten over het opvoeden van hun enige zoon.

IN THE BEDROOM

De verdienste van Todd Field is dat hij subtiele mise-en- scène (zo gaat de camera van een bumper sticker met ‘student driver’ naar de alleszeggende blik van Matt) combineert met geloofwaardige dialogen en een respectvolle benadering van personages, hun reacties en keuzes. Terwijl hij bij gevoelige, controversiële punten elke sensatiezucht vermijdt. Todd Field, die samen met Rob Festinger een kortverhaal van Andre Dubus bewerkte, zoomt op een eerlijke manier in op de schaduwkant van rouw. Zijn personages worden door intens verdriet geconfronteerd met tot dan toe altijd onderdrukte interne demonen.

Maar dan wordt een moordenaar (voorlopig) vrijgelaten en voelt Ruth zich door hem bedreigd… Onmacht, woede en angst leiden tot een wanhoopsdaad. In verdriet ontstane vergelding brengt een geweldspiraal op gang die iedereen meesleurt. De uiteindelijk teruggekeerde rust is even bedrieglijk als fragiel. Het slot van In the Bedroom is ongewoon, uitdagend en controversieel. Het werd geen omstreden drama dankzij Fields onderkoelde benadering.

Dat deze kleine onafhankelijke film in 2001 zo’n impact had bij het Amerikaans publiek, verklaarden sommigen door de gebeurtenissen van 9/11. Volgens schrijver David Lodge herkenden bioscoopgangers zich in een moeder en vader die hun eigen rechtspleging ontwikkelen door vergelding te organiseren. Die empathie leidde tot een minder moraliserende benadering van wraak. En waardering voor dit louterend drama.

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 583, maart 2008)

IN THE BEDROOM; Todd Field; USA 2001; 130’; met Sissy Spacek, Tom Wilkinson, Marisa Tomei; FILM: **** / EXTRA’S: 0 (trailer); beeldformaat 16:9; F&TV 521; dis. Paradiso