Billy Rays Secret in their Eyes: Hollywood makeover van Argentijnse Oscarwinnaar

SECRET IN THEIR EYES: Dean Norris en Chiwetel Ejiofor

In 2010 won de Argentijnse mysterieuze thriller El Secreto de sus ojos ietwat verrassend de Oscar van beste buitenlandse film. Het stond in de sterren geschreven dat regisseur Juan José Campanella door Hollywood het hof zou worden gemaakt én dat er een Amerikaanse remake zou volgen. Die is een feit, met Campanella als co-scenarist en Billy Ray, scenarioschrijver van The Hunger Games en Captain Philips, als scenarist-regisseur. Maar vooral ook, met een indrukwekkende cast: Chiwetel Ejiofor, Nicole Kidman en Julia Roberts.

“Secret in Their Eyes gaat over een groep onderzoekers wier levens door een brutale moord op een verwante overhoop gehaald worden,” zegt Billy Ray, “ik twijfelde toen ik de vraag kreeg om El Secreto de sus ojos te adapteren want je wil niet beginnen aan iets wat al zo geweldig is. Maar ik vond wel dat er een waardevolle Amerikaanse versie van het verhaal mogelijk was”.

SECRET IN THEIR EYES: Chiwetel Ejiofor en Nicole Kidman

Daarvoor schrapt hij een narratief element dat zorgde voor een zekere afstand: het gegeven dat een man die een boek wil schrijven een oude misdaadzaak begint te herbekijken. Een gegeven dat in de Zuid-Amerikaanse context een zeker metaforisch gehalte heeft en verbonden is met collectieve trauma’s (en toegedekte misdaden van met de overheid verbonden misdadigers).

EL SECRETO DE SUS OJOS: Het Argentijnse origineel

In een Amerikaanse context gaat het meer om individueel geweld (ook al weerspiegelt dat een gewelddadige, seksistische samenleving) dat zorgt voor individuele trauma’s. Billy Ray duikt dan ook direct in de psyche van de betrokkenen en versterkt de intensiteit door elke afstand te schrappen. Er mag dan tijd verstreken zijn tussen het ontdekken van het delict en het hernieuwen van het onderzoek, de betrokkenen bevinden zich in een soort eeuwig heden waar ze blijven worstelen met pijn, verlies, woede en frustratie Terwijl ze in hun zoektocht naar loutering geconfronteerd worden met morele begrippen zoals gerechtigheid, bestraffing en wraak.

SECRET IN THEIR EYES: Nicole Kidman

“Toen Billy Ray El Secreto de sus ojos wou adapteren was ik opgetogen,” beweert Campanella in de making of van Secret in Their Eyes, “hij respecteerde de emotie van het origineel, maar liet die op een andere manier zien. Billy gaf een briljante draai aan het verhaal”. De regisseur-scenarist vermijdt inderdaad de valkuil van de wraakthriller genre Death Wish, Out of the Furnace, 52 Pick Up, Harry Brown of Four Brothers maar hij slaagt er toch ook niet in morele knopen te ontwarren.

Wel weet hij de ambivalentie van de speurders bloot te leggen en de intensiteit van de misdaad en van het trauma dat er uit voort vloeit weer te geven. Met dank aan de ijzersterke acteurs. “Je kunt een dergelijk onrecht niet recht zetten,” zegt Julia Roberts, die de moeder van het slachtoffer speelt, “het verhaal was zo krachtig dat er voortdurend een bepaalde intensiteit nodig was. Die wegen van verdriet, pijn en onrecht werden erg boeiend”.

SECRET IN THEIR EYES: Joe Cole, Chiwetel Ejiofor en Dean Norris

Roberts bereikt hier opnieuw de authenticiteit die ze in Steven Soderberghs Erin Brockovich (waar ze woede en energie bundelde) had, en schittert als een beschadigd individu dat niet anders kan dan verdere schade aanrichten. De sterkste scène van Secret in Their Eyes is die waar Roberts personage in een afvalcontainer het lijk van haar dochter ontdekt. Billy Ray wijst erop hoe details hier veelzeggend zijn: “Julia vroeg ‘wat zou je ervan denken als ik handschoenen aan had? En dat ik die dan in de afvalcontainer afdoe omdat ik mijn dochter wil aanraken?’ Mijn eerste gedachte was dankbaarheid, mijn tweede schaamte omdat ik daar zelf niet aan gedacht had”.

Dat haar echtgenoot, DOP Danny Moder, haar met de camera op de huid zat vond ze “vreemd maar niet moeilijk”. Voor Ray acteerde Roberts gewoon spontaan: “Ik geloof niet dat ze het van tevoren uitgedacht had. Het was te rauw, te dierlijk. Monden vielen ervan open. Niemand geloofde zijn ogen”. Voor een keer is dit meer dan een promotiepraatje.

IVO DE KOCK

SECRET IN THEIR EYES: Billy Ray, USA 2015, 111′; met Nicole Kidman, Julia Roberts, Chwetel Ejiofor: extra’s: commentaar, documentaires; FILM: ** / EXTRA’S: ***; dis. Universal.

SECRET IN THEIR EYES: Nicole Kidman en Chiwetel Ejiofor