Film en literatuur (6): Requiem van een ruziënd koppel
CLOUD ATLAS
De relatie tussen film en literatuur heeft een hoog liefde-haat gehalte. Film en literatuur kunnen moeilijk met maar toch ook amper zonder elkaar leven. Commercie, het contrast tussen hoge en lage kunst, het aan banden leggen of prikkelen van verbeelding, populariteit en obscuriteit, glamour en ernst; meningsverschillen ontaarden vaak in scheldpartijen. Zoals het een oud ruziënd koppel betaamt.
Zelden gaat de ruzie echter over iets dat film en literatuur delen. Met name het aantal keren dat ze al ten dode zijn opgeschreven. De onheilsvoorspellingen voor film en literatuur zijn immers amper te tellen. Recent zou film met de digitalisering zijn essentie en levenskracht kwijtspelen terwijl p-books met dank aan de e-reader het einde van literatuur als een boekig medium zouden inluiden. Zouden, want het einde van het papieren boek is al meermaals aangekondigd zonder dat die voorspelling uitkwam.
ANNA KARENINA
En daar heeft het opnieuw alle schijn van. Het computer- en smartphone-scherm lijkt het boek immers juist populairder te maken terwijl de tsunami boekenverfilmingen die ons de laatste jaren overspoelt literatuur opnieuw en sterk in beeld brengt bij een jong publiek. Literatuur wordt nog lang niet verbannen naar het museum en het papieren boek gaat helemaal nog niet de weg op van de (verdwenen) glazen melkfles. Terwijl film 3D niet nodig heeft om populair te blijven. Nieuwe dragers zorgen enkel voor nieuwe vitaliteit.
LIFE OF PIE
Alhoewel boek en film als ruziënd koppel elkaar de duivel lijken aan te doen, zijn ze juist elkaars garantie voor een lang leven. Boeken leveren de cinema inspiratie en publiciteit op, literatuurverfilmingen bevestigen de positie van boeken als referentie en wakkeren de aandacht voor lectuur aan. Ondanks de grote verschillen – in taal en manier waarop de menselijke verbeelding wordt aangesproken – delen boek- en filmcultuur één cruciaal gegeven: de passie voor een verhaal dat borg staat voor verwondering, fascinatie en opwinding. Getuige deze rijke oogst van recente boekverfilmingen:
ANNA KARENINA; Joe Wright; GB 2012; 124′; naar Leo Tolstoy, met Keira Knightley, Jude Law; FILM: **** / EXTRA’S: 0; dis. Universal
ARGO; Ben Affleck; USA 2012; 120′; naar Joshuah Bearman, met Ben Affleck, Alan Arkin; FILM: *** / EXTRA’S: **** (commentaar, documenraires, extended cut); dis. Warner
BEYOND THE HILLS; Cristian Mungio; Roem 2012; 150′; naar Tatiana Niculescu Bran, met Cosmina Stratan, Cristina Flutur; FILM: *** / EXTRA’S: 0; dis. Lumière
BRIGHTON ROCK; Rowan Joffe; GB 2012; 106′; naar Graham Greene, met Sam Riley, Andrea Riseborough, Helen Mirren; FILM: ** / EXTRA’S: 0; dis. Eone
CONFESSION OF A CHILD OF THE CENTURY; Sylvie Verheyde; F 2012; 120′; naar Alfred de Musset, met Charlotte Gainsbourg, Pete Doherty; FILM: * / EXTRA’S: 0; dis. Filmfreak
COSMOPOLIS; David Cronenberg; Can 2012; 105′; naar Don DeLillo, met Robert Pattinson, Juliette Binoche; FILM: **** / EXTRA’S: 0; dis. Eone
LA FOLIE ALMAYER; Chantal Akerman; F-B 2011; 127′; naar Joseph Conrad, met Stanislas Merhar, Aurora Marion; FILM: ** / EXTRA’S: 0; dis. TwinPics
THE HOBBIT: AN UNEXPECTED JOURNEY; Peter Jackson; USA 2012; 169′; naar J.R.R. Tolkien, met Martin Freeman, Ian McKellen; FILM: * / EXTRA’S: *** (interview, documenraires); dis. Warner
MOBY DICK; Mike Barker; D-Oos 2011; 188′; naar Herman Melville, met Ethan Hawke, Donald Sutherland, William Hurt; FILM: * / EXTRA’S: 0; dis. DFW
ONE FOR THE MONEY; Julie Anne Robinson; USA 2012; 91′; naar Janet Evanovich, met Katherine Heigl, Jason O’Mara; FILM: * / EXTRA’S: 0; dis. Paradiso
ON THE ROAD; Walter Salles; USA 2012; 140′; naar Jack Kerouac, met Garrett Hedlund, Sam Riley; FILM: *** / EXTRA’S: * (interview); dis. TwinPics
ORANGES AND SUNSHINE; Jim Loach; GB 2010; 100′; naar Margareth Humphreys, met Emily Watson, Hugo Weaving; FILM: ** / EXTRA’S: 0; dis. Paradiso
WUTHERING HEIGHTS; Andrea Arnold; GB 2011; 128′; naar Emily Bronte, met James Hoyson, Shannon Beer; FILM: *** / EXTRA’S: 0; dis. TwinPics
WUTHERING HEIGHTS
IVO DE KOCK