Apocalyptisch actiedrama Snowpiercer: Duizelingwekkende Brechtiaanse sciencefiction
SNOWPIERCER
Genrefan Bong Joon-Ho is erin geslaagd bij zijn overstap naar Hollywood zijn ziel niet te verkopen. Met het apocalyptisch actiedrama Snowpiercer maakt de regisseur van de thriller Memories of Murder en de monsterfilm The Host een ambivalente blockbuster die zowel spectaculair als sfeervol, zowel opwindend als politiek geladen is.
Het verhaal is losjes gebaseerd op een Franse strip en speelt in een dystopische toekomst waar door een klimaatramp de overgebleven aardbewoners opgesloten zitten in een trein die constant rond de aarde spoort. Terwijl buiten een nieuw ijstijdperk is ingetreden verloopt binnen het leven hiërarchisch. De armen wonen in de achterste wagon in erbarmelijke omstandigheden terwijl de rijken – en de enigmatische heerser Wilford – vooraan in luxe baden. Omdat de ongelijkheid zo groot is blijft de met repressie bewaakte sociale vrede fragiel. Wanneer een mysterieuze man een revolutie ontketent en samen met zijn medestanders oprukt door de trein zorgt de clash voor geweld en verrassingen.
SNOWPIERCER
Bij Bong Joon-ho zijn er geen superhelden te bekennen. Na de onbekwame agent (Memories of Murder), de machteloze vader (The Host) en de wanhopige moeder (Mother) is Curtis opnieuw geen klassieke held maar een getraumatiseerd man gedreven door schuld- en schaamtegevoelens. De gevoerde strijd is evenmin zo rechtlijnig als de horizontale vooruitgang door de trein doet vermoeden.
De protagonisten blijken egoïstische motivaties te hebben (verbonden met het verleden, verslaving of macht) en cynische manipulaties zorgen ervoor dat een rechtvaardig streven gerecupereerd wordt om het systeem in leven te houden. De les blijkt dat echte bevrijding pas mogelijk is wanneer men ‘out of the box’ durft denken, verder kijkt dan de klassestrijd en investeert in een radicale uitbraak. Kortom, wanneer hoop in de plaats komt van haat.
Snowpiercer is een fraaie en complexe metafoor over de werking van een totalitaire staat (en de mechanismen van uitbuiting en vervreemding) maar het is vooral ook een visuele triomf. Bong Joon-ho gebruikt de ruimte (de treincompartimenten) en de beweging (de trein boort zich door een sneeuwlandschap) perfect, choreografeert op sublieme wijze de gevechten (met als hoogtepunt een ballet in het duister), injecteert de nodige humor en serveert de gruwel ijskoud. Zijn ’treinfilm’ doorstaat moeiteloos de vergelijking met de klassiekers The Train (Frankenheimer), Runaway Train (Konchalovsky) en Unstoppable (Scott).
IVO DE KOCK
(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 643, maart 2014: Snowpiercer)
GENRE sciencefiction
REGIE Bong Joon-ho
SCENARIO Bong Joon-ho & Kelly Masterson naar ‘Le Transperceneige’ van Jean-Marc Rochette & Jacques Lob
FOTOGRAFIE Kyung-pyo Hong
MUZIEK Marco Beltrami
CAST Chris Evans (Curtis), Tilda Swinton (Mason), Luke Pasqualino (Grey), John Hurt (Gilliam), Jamie Bell (Edgar), Ed Harris (Wilford)
PRODUCTIE USA-Z-Kor-F – 2013 – 126’
SNOWPIERCER