Dossier Horror Revival, deel 3: Hostel! Spiegel van een emotieloze wereld waar alles te koop is

HOSTEL

“Eli Roth is waar horror op wachtte”, aldus Quentin Tarantino, “geen videoclipcineast die zijn eerste film maakt en dan iets anders gaat doen of een oude regisseur die baalt omdat hij nog altijd maar horror draait. Eli wil horrorfilms maken”. Zoals Hostel.

HOSTEL

“De toekomst van de horror” (Quentin Tarantino) en “een nieuw visionair cineast” (David Lynch). Het regende superlatieven n.a.v. Cabin Fever, een rauw horrordebuut waarin oversekste jongeren in een afgelegen boshut worden belaagd door vreemde figuren én een virus. Nu is er Hostel, “een pure horrorfilm” onder het motto “laten we de kosten laag en het bloedverbruik hoog houden”. Gebaseerd op een stadslegende: het martelen en doden van mensen als kick.

CABIN FEVER

“Het idee van moord als business maakte me ziek”, stelt Roth, “er zijn geen grenzen aan wat sommigen voor hun plezier anderen kunnen aandoen”. Hostel draait rond de driehoek plezier-angst-gruwel en maakt menselijke perversies tot motor en onderwerp van het verhaal. Roth frustreert verwachtingen, opgebouwd met verhalen over flauwvallende kijkers, woedende puriteinse reacties en extreme horrorbeelden.

HOSTEL

Want al is Hostel ongeschikt voor jonge en gevoelige kijkers, de getoonde gruwel stemt niet met de hype overeen. Roth werkt immers vooral met suggestie en concentreert zich op de gevolgen van mishandelingen. Zo schakelt hij voyeuristisch plezier, identificatie én spanning uit. Om tegelijk het amorele karakter van martelingen én wraak te onderstrepen. En al is Takashi Miike’s cameo als klant een eerbetoon aan de cultfilmer, door alles te verklaren én sociale commentaar te injecteren belet Roth dat dit gelijkaardige verontrustende horror wordt.

Wat rest, is een leuke B-film die begint als een satire en langzaam donkerder wordt. We maken kennis met drie even domme als geile studenten die van Amsterdam naar een Slovaakse jeugdherberg trekken, op zoek naar bevrediging. Als prooi van fatale vrouwen worden ze snel een object. Paxton wurmt zich wel uit de machteloosheid maar verliest zijn ziel. Het eerste deel van de film is een satirische variant op een platte tienerkomedie, een samentrekking van hoe Amerikanen de wereld zien en hoe die wereld hen ziet. In het tweede gedeelte worden ze slachtoffer van de eigen driften.

HOSTEL

Volgens Roth merk je in een tweede visie “dat wat de Amerikaanse rugzaktoeristen in het begin van de film over Amsterdamse prostituees zeggen, op het einde over de Amerikanen kan worden gezegd. Dat het slachthuis waar ze in belanden een krankzinnige versie van de Amsterdamse bordelen is en de film eigenlijk over uitbuiting gaat”. De onsympathieke clichéfiguren laten de kijker echter onverschillig. Terwijl de mechanische presentatie van verminkingen de toeschouwer op afstand houdt.

Een beetje zoals Paxton die van op een brancard naar voorbijschuivende gruwel staart. De meest beangstigende scènes tonen een voor kauwgom dodende jeugdbende, een in het donker vastgeketende man én de ontmoeting tussen een opgewonden beul en een walgend slachtoffer. Doordat alles wordt verklaard in functie van kritiek op seksuele uitbuiting, klassensysteem, bekrompenheid en geweldconsumptie is ook het mysterie weg.

HOSTEL

Hostel is vooral grafische cartoonhorror (Roth verzorgt kleur, belichting én compositie) die functioneert als satire en niét als psychologisch verontrustende gruwel. Maar als spiegel van een emotieloze wereld waar alles te koop is, werkt Hostel wèl. Ook al voelen we de ‘wereld van pijn’, we zien ze niet.

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 561, maart 2006)

HOSTEL: reg. & sce. Eli Roth / fot. Milan Chadima & Shane Daly / mon. George Folsey / muz. Nathan Barr / act. Jay Hernandez (Paxton), Derek Richardson (Josh), Eythor Gudjonsson (Oli), Barbara Nedeljakova (Natalya), Jan Vlasak / pro. Eli Roth, Chris Briggs & Mike Fleiss / ex. prod. Quentin Tarantino / USA / 2005 / 95’ / dis. Sony Pictures

HOSTEL