Flags of Our Fathers en Letters from Iwo Jima zijn zowat ‘angle’ en ‘reverse angle’, ‘beeld’ en ‘tegenbeeld’ van de bloedige slag om het eiland Iwo Jima tijdens WO II. De Japanse versie is een weemoedig en humanistisch oorlogsepos. Klassieke cinema én een instant-klassieker van ‘oude meester’ Clint Eastwood.
Tijdens het jongste Festival van Cannes haalde Spike Lee uit naar Clint Eastwood omdat er in Letters from Iwo Jima “geen zwarte acteur te zien was”. De heisa paste netjes in de promotie van Miracle at St. Anna, Lee’s W.O. II-film die in Italië speelt en rond de zwarte Buffalo Soldiers draait. Bij de wereldpremière in Deauville ontkende Lee dat hij Eastwood van racisme had beschuldigd, “ik wees gewoon beleefd op een feit”. Even later kwam hij in Italië zelf onder vuur te liggen omdat zijn film het antifascistisch verzet verbindt met een nazi-slachtpartij. Opnieuw een welgekomen controverse.
Zilveren Beer van Berlijn winnaar ‘Natural Light’ is een visueel verbluffende en moreel complexe film over de wreedheden van het Hongaarse leger in de Sovjet-Unie tijdens W.O. II. Voor zijn fictiedebuut vertrok de Hongaarse cineast Dénes Nagy van een lijvige roman om de militairen betrokken bij deze gewelddadige excessen te portretteren. “De wandaden waren onderdeel geworden van de dagelijkse routine.”
‘The Lighthouse’ regisseur Robert Eggers voert ons met zijn Viking-Hamlet epos ‘The Northman’ onverschrokken van een blockbuster-met-filmsterren naar experimentele cinema. Een ondergangsverhaal geïnspireerd door antieke Noorse mythologie dat actueel aanvoelt doordat het ons onderdompelt in een wereld die door zijn toxische gewelddadigheid en waanzinnige oorlogslogica regelrecht afstevent op zijn ondergang.
Sommige waargebeurde verhalen zijn vreemder dan fictie. Zoals het verhaal van de Japanse officier die na de capitulatie van zijn land een vervolg aan Wereldoorlog II breidt door zich dertig jaar te verschuilen in de jungle van een Filipijns eiland en te blijven doorvechten tegen ‘de vijand’. Zonder te beseffen dat voor de rest van de wereld de oorlog voorbij is. De Franse cineast Arthur Harari vertelt in Onoda op even sobere als indringende wijze dit waanzinnig verhaal van een man die het recht verloor om te sterven en transformeerde in een eeuwige soldaat.
De Russische filmveteraan Andrei Konchalovsky peilt naar de wonden van Wereldoorlog II via een visueel verbluffende en experimenteel vormgegeven parabel over de kruisende paden van drie gedoemde mensen. Het zwart-wit drama Paradise leverde Konchalovsky de beste regie prijs op in Venetië en bevestigde zijn comeback met The Postman’s White Nights.
De Oekraïense regisseur, scenarist, DoP, monteur en producent Valentyn Vasyanovych liet zich in het festivalcircuit opmerken met twee weerbarstige en visueel virtuoze films: ‘Atlantis’ en ‘Reflection’. Twee helletochten die dystopisch leken maar profetisch bleken. Van beide films worden voorstellingen georganiseerd om de filmmakers in Oekraïne te ondersteunen.
Doug Liman, specialist van de ‘high concept‘ actiefilm, condenseert in The Wall de Irakoorlog tot een fysieke en mentale confrontatie tussen twee soldaten. Dat levert een efficiënt geserveerde portie suspense en drama op maar ook een omstreden filmeinde.
THE ZOOKEEPER’S WIFE: De ene streepjes verwijzen naar de andere
De Nieuw-Zeelandse cineaste van de fragiele dramatische vrouwenverhalen Whale Rider en North Country, Niki Caro, verrast andermaal met een complex vrouwenportret. The Zookeeper’s Wife vertelt het waargebeurde verhaal van de redding van Joden die tijdens de Duitse invasie van Polen opgesloten zaten in het getto van Warschau. Een vrouw met een groot hart voor dieren helpt samen met haar man Joden ontsnappen door ze even in haar zoo te verbergen.