SPIKE LEE
Met zijn mateloos engagement en zijn felle stellingnamen groeide Spike Lee in Amerika uit tot een cultureel icoon. De films van de even omstreden als onderschatte cineast stellen het beeld van Afro-Amerikanen bij en herschrijven de Amerikaanse geschiedenis. Van She’s Gotta Have It over Do the Right Thing en When the Levees Broke tot BlacKkKlansman.
CLAUDE LANZMANN
De 92-jarige Franse cineast en Holocaust-historicus Claude Lanzmann stierf op donderdag 5 juli. Een dag na de release van zijn laatste documentaire ‘Les Quatre Soeurs’, een vierluik met getuigenissen van nazislachtoffers. Vier aangrijpende monologen die Lanzmann puurde uit de interviews die hij maakte voor ‘Shoah’, zijn in 1985 uitgebrachte definitieve documentaire over de Holocaust. “Ik dood nazi’s met mijn camera” zei de man die het onvoorstelbare in beeld bracht en de nazi genocide in ons collectieve geheugen verankerde.
IRMA LA DOUCE
“Films zijn enkel leuk wanneer ze met vuur spelen” wist Billy Wilder. Maar ook “wanneer je mensen de waarheid vertelt, wees dan grappig of ze doden je.” Met schaamteloze brutaliteit én humor fileerde de legendarische scenarioschrijver en Hollywoodregisseur het Amerika van de 20ste eeuw. Onze Blu-ray oogst illustreert zijn weergaloze veelzijdigheid.
SUNSET BOULEVARD
“Een brein vol scheermesjes en een hart vol schaamteloze brutaliteit”. Zo omschreef William Holden de regisseur-scenarist van Double Indemnity, Sunset Boulevard en Some Like it Hot. Billy Wilder bezat de reputatie van grapjas en cynicus die flirtte met het vulgaire. Achter dat vals beeld schuilt een verhalenverteller die met een cocktail van humor, provocatie, bitterheid en tederheid tekende voor morele en romantische films (“Ik maak geen cinema, ik maak films”). Een legendarisch filmmaker die populaire klassiekers afwisselde met commerciële flops, zes Oscars kreeg maar ook onder kritiek werd bedolven. De BILLY WILDER COLLECTION (MGM) bundelt het latere werk van deze complexe ‘auteur’. Acht parels, van Witness for the Prosecution (1957) tot Avanti! (1972).
BILLY WILDER
Zeven jaar was Sieg Maandag toen hij samen met 50 andere Nederlandse kinderen bevrijd werd uit het concentratiekamp Bergen-Belsen. Zijn vader overleefde de Holocaust niet maar Sieg vond eerst zijn moeder terug, ontmoette jaren later zijn grote liefde Karen en ontdekte uiteindelijk ook zijn andere grote liefde, het schilderen. Echtgenote Karen Maandag-Ralph schreef samen met Dawn Skorczewski een mooie biografie: ‘Sieg Maandag. Leven en kunst in de schaduw van Bergen-Belsen.’ Een tocht van gruwel naar schoonheid.
Lees meer »
CARRIE
Verwarring en illusie vormen zowat de link tussen het imago van Brian De Palma, het medium waarin hij actief is en de films die hij maakt. De Palma is een controversieel cineast die nu eens een goedkoop Hitchcock-imitator werd genoemd (Obsession), dan weer een vrouwenhater (Dressed to Kill), een geweldfreak (Scarface), literatuurverkrachter (The Bonfire of the Vanities), inspiratieloze zelfnabootser (Carlito’s Way) of commercieel gerecupereerde stilist (Snake Eyes).
SECRET AGENT
Filmtitels kunnen bij Alfred Hitchcock alles (Suspicion) of niets (North by Northwest) zeggen. Ze kunnen ook bijdragen tot de verwarring. Met variaties op een thema: Secret Agent (1936), Sabotage (1936, gebaseerd op The Secret Agent van Joseph Conrad !) en Saboteur (1942). Hitchcock had daar zelf weinig problemen mee. Hij schaamde zich evenmin om films te hermaken: zo kreeg zijn Britse film The man who knew too much een gelijknamige Amerikaanse remake en werd The thirty-nine steps omgevormd tot North by Northwest. De basisgegevens en dramatische principes blijven in zijn ogen immers steeds dezelfde, enkel de vormgeving wordt aangepast. Originaliteit is voor Hitchcock van ondergeschikt belang, alles draait om creativiteit.
THE MAN WHO KNEW TOO MUCH
Alle films van Alfred Hitchcock draaien rond vormen van fysieke en/of geestelijke verlamming. Machteloosheid en angst vergroten steevast de dreiging voor zijn personages. In de twee versies die Hitchcock draaide van The man who knew too much worden de personages getroffen door een morele en emotionele verlamming. In de eerste (Britse) versie (1934) legt Hitchcock vooral het mechanisme bloot, in de tweede (Amerikaanse) versie (1956) toont hij de psychologische geladenheid van het gegeven. Zelf vond Hitchcock de originele versie het werk van een getalenteerd amateur en de remake dat van een professional.
SABOTEUR
Tijdens zijn eerste jaren in Amerika koppelde Alfred Hitchcock aandacht voor de actualiteit (W.O.II) aan een verder perfectioneren van zijn favoriete genres en technieken. Zo realiseerde hij achtervolgingsfilms als Foreign Correspondent en Saboteur, maar ook een psychologisch melodrama als Lifeboat. Films waarin personages ofwel in beweging blijven en ruimtes doorkruisen, ofwel verlamd geraken in een beklemmende microkosmos.
THE PARADINE CASE
The Paradine Case was de laatste film die Alfred Hitchcock voor David O. Selznick, die ook het scenario schreef, maakte. Dit rechtbankdrama was een variatie op bekende thema’s van Hitchcock: verliefdheid brengt het individu ten val en veroorzaakt een conflict tussen professionele objectiviteit en persoonlijke betrokkenheid (Downhill, Spellbound, Notorious), een man klampt zich vast aan een droombeeld van een vrouw en wordt blind door zijn verlangens (Rebecca, Vertigo), rechtspraak heeft weinig te maken met waarheid en rechtvaardigheid (The Manxman, Murder).