Andrej Tarkovski’s zeven lange speelfilms brachten bij hun release toeschouwers zowel in verwarring als in vervoering. De periode 1962-1986 waarin de Russische meester zijn klassiekers maakte ligt ver achter ons maar nog steeds blijven fans er mee dwepen. De Blu-ray release van vijf gerestaureerde Tarkovski’s komt dan ook als geroepen.

De bij ons quasi onbekende Spaanse regisseur maudit Agustí Villaronga (° 1953) begon als een wervelwind met een omstreden debuut (Tras el Cristal) maar moest lang wachten op de doorbraakfilm (Pan Negro) die hem bij een ruimer publiek op de kaart zette als een visueel poëet en een verteller van provocerende en subversieve traumatische verhalen.

Niksnut, horrorregisseur, vakman, auteur. John Carpenter is het allemaal. Uitgespuwd in eigen land, elders vereerd. Zeker in Frankrijk. Getuige het Carrosse d’or eerbetoon in Cannes en Carlotta’s fraaie Christine Blu-ray box. “Angst is universeel” voor Carpenter, het devies van zijn productiebedrijf blijft Every Dream Should Be A Nightmare.

Rutger Hauer, de meest productieve en internationaal succesvolle Nederlandse filmster ooit, prikkelde onze verbeelding met ruwe ridders, onstuimige helden, intrigerende slechteriken en een melancholische androïde die ongelooflijke dingen gezien had. Hij stierf op 75-jarige leeftijd maar laat ons filmmomenten na die blijven voortduren in de tijd.

In de categorie filmiconen neemt Marlene Dietrich een speciale plaats in. Met dank aan haar uitstraling en talent. Der Blaue Engel, Rancho Notorious, Witness for the Prosecution, Touch of Evil: we blijven de films herbekijken. Om daarna nog een keer door de monumentale, en van ruim 200 foto’s voorziene, biografie Dietrich, mijn moeder door te nemen.

Na een film die niemand begreep (Donnie Darko), een die velen uitspuwden (Southland Tales) en een die iedereen prompt vergat (The Box) groeide Richard Kelly uit tot een werkloze cultregisseur. “Ik wil geen nieuwe films maken voor alle elementen goed zitten” vertelde de bedenker van het apocalyptisch konijn Frank ons onlangs in Brussel.

Op 15 juni verzorgden we de Q&A met Richard Kelly tijdens de avant-première van de re-release van Donnie Darko in Cinéma Galeries, de Brusselse bioscoop waar vanaf 24 juli de (Frans ondertitelde) director’s cut van zijn cultfilm loopt. Het werd een fijn gesprek op de bühne en achter de schermen.

Andrej Tarkovski is dood. Al een tijdje. Sinds 1986 met name. Maar de legendarische Russische filmdichter lijkt begonnen aan een tweede leven sinds de Cinémathèque française hem in 2017 eerde met een retrospectieve gekoppeld aan de restauratie van zijn films. In België liet Tarkovski’s meesterwerk Stalker vorige zomer arthouses vollopen en tracht de dystopische ruimte odyssee Solaris deze vakantiemaanden hetzelfde te doen. Terwijl het Amsterdamse filmmuseum Eye vanaf 15 september (t.e.m. 6 december) uitpakt met ‘Andrei Tarkovsky – The Exhibition’, een ambitieuze solotentoonstelling gewijd aan de filmer-mysticus.

De ultieme guerrilla filmmaker. Zo omschreef Mick Garris de aan zijn onafhankelijkheid gehechte Larry Cohen, een auteur die zijn stempel drukte op de gouden jaren zeventig van het horrorgenre maar grotendeels onbekend bleef ondanks het cultsucces van zijn “pleidooi voor abortus” It’s Alive. Met Cohen verdwijnt een brok artisanale subversieve cinema.

Honderd jaar na de geboorte van de in 2007 gestorven film- en theatermaker Ingmar Bergman focussen documentaires van Margarethe von Trotta en Jane Magnusson op het filmleven van de Zweedse grootmeester. Trips naar de bron van Bergman. Portretten die ‘intieme demonen’, een barokke filmstijl en een meer emotioneel dan intellectueel oeuvre blootleggen.