Steve McQueens Widows: Vrouwen met met grinta dan glamour

apr 25, 2019   //   by Ivo De Kock   //   actueel, Algemeen, drama, dvd, film, genre, misdaad, regisseur  //  No Comments
Widows

In Hunger, Shame en Twelve Years a Slave focuste Steve McQueen heel nadrukkelijk en met pathos overladen op fysiek en mentaal lijden. Daar brengt de karaktergedreven rooffilm Widows verandering in. De vierde langspeelfilm van de Britse regisseur is een gestileerd maar warm verhaal van empowerment dat de samenleving een spiegel voorhoudt.

Widows

“Ik wilde een film maken die opwindend bleef, die boeiend was en, zéér belangrijk, die over onze tijd ging,” zegt Oscar winnaar (voor Twelve Years a Slave) Steve McQueen (° 1969) in de making of van Widows, “maar ook een die tegelijkertijd een verhaal vertelde over het boven verwachting bereiken van dingen.” Widows is een gewelddadige thriller over misdaad, liefde en corruptie én het verhaal van vier sterke vrouwen maar het is géén doorslagje van Ocean’s Eight, de opgewekte en nostalgische rooffilm van Gary Ross.

Dat maakt McQueen meteen duidelijk door te openen met het parallel tonen van het liefdevol, sensueel ontwaken van een man en een vrouw (het gemengde koppel Viola Davis en Liam Neeson) en een op een dodelijke shoot out eindigende roofoverval geleid door de man. De contrasterende scènes zijn brutaal, emotioneel en authentiek en geven aan dat het bestaan en het leven van mensen op het spel staan. Maar ook dat we ons in een macho universum bevinden dat vreemd is voor vrouwelijke personages en oncontroleerbaar voor de nochtans zelfzekere en zelfbewuste mannen.

Widows

“Zeven jaar geleden besloot ik Widows te maken,” bekent Steve McQueen, “het was een door Lynda La Plante (Prime Suspect) geschreven tv-serie die ik zag toen ik 13 was. Ik herinner me wat het toen het voor mij betekende om te zien dat die vier vrouwen iets bereikten waarvan men dacht dat het onmogelijk was. Dat was vergelijkbaar met mijn ervaring als een in Londen opgroeiende zwarte jongeman. Men had van mij dezelfde verwachtingen als van die vrouwen. Verwachtingen die ze dachten niet te kunnen waarmaken maar die ze uiteindelijk wel inlosten.”

Steve McQueen sprak scenariste Gillian Flynn (Gone Girl, Dark Places) aan. Zij was blij dat haar favoriete Amerikaanse stad, Chicago, niet enkel de locatie was voor de actie maar door McQueen ook gezien werd als een personage dat in zijn veelzijdigheid belicht moest worden. Bovendien “was het geweldig om een ensemble van vrouwelijke rollen te mogen schrijven.” Zeker omdat ze de visie van de regisseur deelde: “We wilden tonen hoe het eruit kan zien wanneer vrouwen samenkomen en de macht in eigen handen nemen. Omdat ze daarvoor kiezen of omdat ze daartoe gedwongen worden door geldproblemen.”

Widows

Widows vertelt het verhaal van vier vrouwen die weinig met elkaar gemeen hebben, tenzij een overleden geliefde die betrokken was bij een fataal afgelopen roof. Veronica, Alice, Linda en Belle nemen hun lot in eigen handen en werken een plan uit om een door hun wederhelften gestarte criminele klus af te maken. Daarbij blijken andere belangen op het spel te staan en verbergt het ene complot het andere. Niets is immers wat het lijkt in een wereld geregeerd door macht en bedrog.

Daar waar Steve McQueen in Hunger, Shame en Twelve Years a Slave individuen opvoerde die gevangen zaten in politieke, sociale en psychologische systemen laat hij Widows draaien rond sterke vrouwen die meester van hun bestaan trachten te worden. Trekker van het viertal is Veronica, een door woede en verdriet gedreven ‘weduwe’ die drie andere lotgenoten overtuigt om de verdwenen buit van hun mannen te recupereren en zo hun eigen leven en toekomst veilig te stellen.

Widows

Het viertal breekt met het cliché ‘sterke vrouwen’: ze zijn energiek, koppig en gedreven maar blijven kwetsbaar en blijken niet vrij van fouten. Bovendien schelden ze elkaar vlot de huid vol en groeit de solidariteit enkel via actie. Terwijl ze al helemaal niet ‘goed’ en ‘heroïsch’ zijn. “Men heeft me al misogynie verweten en dat vind ik vreemd,” stelt Flynn, “het is zo ouderwets om te denken dat wanneer je over verschrikkelijke vrouwen schrijft, je niet van vrouwen houdt. Voor mij is het erger om enkel over ‘goede vrouwen’ te schrijven. Ik ben het beu dat vrouwen enkel ondersteunende rollen krijgen, dat ze enkel in de volgspot kunnen staan wanneer ze instorten en problemen hebben met mannen.”

“Wij worden door Hollywood in een doos gestopt en krijgen een stempel opgedrukt,” stelt Viola Davis, “Steve geeft ons de kans om eruit te ontsnappen.” Widows voert immers echte vrouwen op, personages met heel eigen karakters en verschillende levenswegen. “In Hollywood zitten zoveel getalenteerde actrices zonder werk of gepaste rollen,” stelt McQueen, “ik wilde met deze geweldige artiesten werken en een film maken die diversiteit in het verhaal inschrijft.”

Widows

De regisseur bespeelt verschillende registers – melodrama, actiefilm, komedie, rooffilm – en kiest ook voor verschillende verhaallagen. Lagen die weerspiegeld worden in een heel diverse stad. “Chicago als locatie was heel strategisch,” zegt McQueen, “ik wilde een omgeving die te maken had met hedendaagse zaken die in het verhaal op de voorgrond stonden net als onze eigen soort van reis. We hebben te maken met ras, met politiek, met religie, met politiewerk, met criminaliteit. En Chicago is daar het middelpunt van.”

Steve McQueen situeert Widows nadrukkelijk in het heist genre (The Killing, Heat, Ocean’s Eleven, The Italian Job, Logan Lucky, The Thomas Crown Affair, Thief, Dog Day Afternoon) maar kiest daarbij voor een politieke intrige. Centraal staat immers de clash tussen de oude, Ierse clan (botsende vader en zoon Robert Duvall en Colin Farrell) en de Afro-amerikaanse outsiders die hun deel van de koek eisen. De traditionele scheidingslijnen tussen criminelen en misdaadbestrijders worden complexer doordat sociale klasse, geslacht en ras meespelen.

Widows

We bevinden ons immers in het hedendaagse Amerika, de Verenigde Staten van #MeToo en #BlackLivesMatter, verstrengeld met het Chicago van Obama en het #YesWeCan verkiezingsjaar 2008. De slogans ontbreken, McQueen is geen didactische activist, maar Widows creëert wel een opwindende cocktail van somberheid, tristesse, hoop en complexiteit.

“Kunst kan niets oplossen of herstellen,” benadrukt Steve McQueen, “het kan alleen observeren en portretteren. Belangrijk is dat het een object wordt waarover je kan praten en waarnaar je kan verwijzen. Het is een mogelijk startpunt van een debat. Niet meer maar ook niet minder. Het is iemands kijk op iets en dus vooral een eerste stap.” Een interessant startpunt in het geval van Widows.

IVO DE KOCK

WIDOWS: regie: Steve McQueen, USA 2018, 129′; met Viola Davis, Michele Rodriguez, Elizabeth Debicki, Colin Farrell, Robert Duvall, Liam Neeson; extra’s: making of; FILM: **** / EXTRA’S: **; distributie: Fox.

Widows

Leave a comment