Interview Little Children regisseur Todd Field: “Wat me interesseert zijn de kleine momenten“

feb 8, 2019   //   by Ivo De Kock   //   actueel, Algemeen, drama, film, genre, interview, regisseur  //  No Comments
Little Children

Vijf jaar na In the Bedroom regisseert Todd Field met Little Children pas zijn tweede film. Volgens hem zijn “zesde werkstuk want ik nam mijn kortfilms even serieus”. Ernst die geërfd lijkt van Stanley Kubrick, de cineast dankzij wie Field bekend werd via de rol van pianist Nick Nightingale in Eyes Wide Shut.

Little Children

“Ik eindigde de montage van In the Bedroom in 2001,” stelt Todd Field, “als debuut had ie sowieso een langer leven. Je gaat ermee naar festivals, doet heel wat interviews. Dat hield me bezig tot maart 02. Velen geloven dat de problemen na je eerste film voorbij zijn. Zeker wanneer je succes hebt. Ik heb ervaren dat niets minder waar is. Het is zelfs moeilijker om een tweede film gemaakt te krijgen. Twee jaar heb ik getracht projecten op te starten.

Todd Field

En aan Little Children spendeerde ik nog eens twee jaar. Van 04 tot augustus 06”. Het boek waaruit hij samen met auteur Tom Perrotta een script distilleerde fascineerde Field omdat “het hybride was, geen zuiver drama maar ook geen pure satire”. Casting was belangrijk voor dit satirisch melodrama. “Voor sommige rollen was er meer keuze,” aldus Field, “maar wat betreft Patrick Wilson was er nooit twijfel. Ik was zwaar onder de indruk van zijn vertolking en acteervermogen in Angels in America. Toen ik hem in New York ontmoette was ik na 30 seconden zeker dat hij de enige was die de rol aankon.

In the bedroom

Voor Phyllis Somerville, die Ronnie’s moeder speelt, lag het anders. Haar rol was heel moeilijk en ik had al 50 actrices gezien voor ze binnenstapte en me overtuigde. Kate Winslet was mijn eerste en enige keuze. In tegenstelling tot de rest van de wereld had ik haar alleen maar in Eternal Sunshine of the Spotless Mind gezien. Ik ging naar die film zonder voorkennis. De hele tijd vroeg ik me af ‘wie is die ‘Amerikaanse’ actrice?’ Ik had geen idee wie ze was. Maar de scène waar ze tegen Jim Carreys arm bokst overtuigde me. Ze heeft het vermogen te verrassen en is niet bang om personages te spelen die in 10 verschillende richtingen gaan.

Todd Field in Eyes WIde Shut

Bovendien is ze niet ijdel, wat voor acteurs héél uitzonderlijk is. Ik ontmoette haar in Santa Monica, California, drie dagen voor de Oscars. Ze was genomineerd en terwijl iedereen rondliep om geschenkmanden op te halen, zat Kate in een leeg kantoor sigaretten te rollen en nota’s te maken op het script van All the King’s Men. Verbeten want volgens haar was ‘er iets dat ik mis en ik weet niet wàt’. Ik dacht, ‘dàt is een ernstige actrice, met zo iemand wil ik werken’. Met de even ernstige cineast hadden we een verhelderend gesprek. We raden, omwille van de spoilers, wel aan het interview te lezen nà het zien van de film!

In the bedroom

Waarom vraag je uitdrukkelijk om het einde van de film niet te onthullen?
TODD FIELD: Wanneer iemand me belt en vraagt ‘Todd, we hebben een boek dat je misschien zal interesseren, wil je het eens bekijken?’ zeg ik altijd ‘ja’. Tenzij ze me het verhaal beginnen vertellen. Dan zeg ik ‘nee’! Ik ben immers geïnteresseerd in mijn eerste reactie. Anders ben ik bevooroordeeld en ga ik denken ‘het gaat over dit, dus zal dat er wel inzitten’. Dan lees ik het en wordt het een oefening in ‘was het wat ik dacht dat het zou zijn’. Ik wil een onbevangen ervaring. Ik span me ook in om nièts over films te lezen voor ik ze ga zien. Niemand mag mijn kijkervaring vergallen. Ik wil een bioscoop binnengaan met de ogen van een kind omdat ik de film wil bezitten als deel van het publiek. Ik wil het gevoel hebben alsof ik de film gemaakt heb door er naar te kijken.

Todd Field

Voor Little Children komt er nog iets bij. Wanneer je een personage zichzelf laat castreren wil je dat het publiek naar adem snakt. Doen ze dat niet dan ben je gezien. En wanneer ze vooraf het woord castreren horen, gaan de toeschouwers anders kijken. Persoonlijk zou ik wegblijven omdat mijn reflex is ‘dat wil ik niet zien’. Terwijl mensen die het wèl willen zien ontgoocheld zullen zijn omdat het heel snel gaat. Het is een veel te sterk idee om het vooraf te onthullen.

Je wil waarschijnlijk ook niet de indruk wekken dat de film over een pedofiel gaat?
FIELD: “Het gààt ook niet over een pedofiel. Wèl over een exhibitionist die worstelt met impulscontroleproblemen maar dat beseft. De enige die hem als pedofiel bestempelt, is iemand met eigen problemen. Larry roept ‘let op, er zit een slechterik in de hoek, let op, er schuilt overal kwaad’. Zo heeft hij een hele gemeenschap bang gemaakt en opgezet tegen deze man en zijn moeder. Het is duidelijk dat Ronnie kampt met bepaalde driften, die kunnen te maken hebben met pedofilie, maar of hij er ooit op ingegaan is blijft onzeker. Evenals de vraag of het niet te maken heeft met pure zelfhaat, met walging en schaamte.

Little Children

We weten dat Ronnie in de gevangenis zat, maar op beschuldiging van openbare zedenschennis voor de ogen van een minderjarige; hij kan dus zijn broek hebben laten zakken voor een 17-jarige. We weten niet of hij ooit iemand heeft aangeraakt of gekwetst. Dàt interesseerde me om vele redenen. Een eerste is dat vele kijkers zullen concluderen ‘het is een pedofiel, zie hoe hij naar die kinderen kijkt’. Maar de waarheid is dat hij gewoon naar kinderen kan kijken. Je weet het echt niet. Onze interpretatie wordt ook beïnvloed. Zo geloven we al wat men op het nieuws zegt. Ook al is het klinkklare onzin. De film begint met een journaliste die ratelt ‘Ik sta hier in Woodwork Court, voor het huis van een veroordeelde sexoffender in een buurt vol kinderen’. Een ‘be afraid, be very afraid’ boodschap.

Little Children

Waarom dit propagandanieuws? Omdat ze flyers zagen waarop staat dat er een seksuele misdadiger is, ondertekend door een comité van verontruste ouders, ‘een organisatie’. Alsof het verscheidene mensen zijn maar het gaat om één man. Een man die zijn eigen problemen niet aankan en ze wil uitwerken door anderen te demoniseren. Voor mij is Ronnie geen pedofiel maar iemand met impulscontroleproblemen die met zijn moeder een relatie heeft die je mooi of beschadigend kan noemen.

Dàt interesseerde me in het personage én het materiaal. De link tussen gevoelens en matriarchaat. Brad bemoedert zijn zoon, zijn vrouw Kay bemoedert hem, Kays moeder bemoedert haar dochter, de oudere vriendin Jean bemoedert Sarah, Sarah weet niet hoe ze Lucy moet bemoederen, Ronnie en zijn moeder May natuurlijk en Larry die een soort weeskind is, die langs de kant zweeft en allerlei problemen creëert.

Het interesseerde me niet om een pedofiel tot leven te brengen. Ik heb zelf 3 kinderen en wil zo’n film niet maken of zelfs zien. Het is al goed gedaan. The Woodsman is een briljante film, Happiness is erg goed. Het zijn uitstekende karakterstudies in pedofilie. Maar hoewel ze al uit waren heeft het 2 jaar geduurd vooraleer ik ze wou huren en bekijken. Little Children is meer een fragiele film, maar voor mij schuilt in die kwetsbaarheid schoonheid. Wat me in film interesseert zijn de kleine momenten.”

Little Children

Sarah zegt tegen de andere moeders: ‘Misschien wou hij vakantie nemen van het ‘prom king’ zijn?’ Gaat de film ook over hoe mensen door anderen gezien worden?
FIELD: “Absoluut, al deze mensen casten elkaar. Wanneer we Sarah voor het eerst ontmoeten is ze de andere vrouwen aan ’t typecasten. En ik laat selectief zien wat ze zeggen. Maar wanneer we hen zouden volgen zou je waarschijnlijk merken dat het ook echte mensen zijn. Ik bekijk hen via Sarahs ogen en oren. Waardoor ze vervelende vrouwen lijken die over onbenulligheden praten. Sarah ziet hen als ééndimensionale figuren en plaatst zich boven hen, ‘ik ben zo niet, dit is hoe zij zijn’. Er wordt ook veel geoordeeld. Larry en Ronnie, Brad en Kathy, de schoonmoeder en haar dochter en schoonzoon, Mary Ann en Sarah. Al die personages testen en beoordelen elkaar.”

Little Children

Ze gebruiken een discussie over Gustave Flauberts ‘Madame Bovary’ om te praten over hoe mensen op dingen kunnen en moeten reageren.
FIELD: “Wat is gepast gedrag? Wat is beschamend gedrag? Mary Ann is sterk begaan met schaamte maar eigenlijk zijn alle personages er mee bezig. Schaamte over wat ze denken dat ze zouden willen. Zo springen ze om met hun verlangens in geheime, onrechtstreekse manieren omdat ze niet de kracht hebben om te zeggen ‘ik ben niet beschaamd’. Zij zijn beschaamd maar doen het toch. ‘Voel je je schuldig?’ vraagt Brad tijdens het vrijen. ‘Nee’ antwoordt Sarah. ‘Ik wel, ik voel me echt slecht’. Toch stoppen ze niet.”

Little Children

Reflectie stopt gevoelens niet. Er is een link met de slotbedenking van de voiceover: ‘Je kan het verleden niet veranderen maar je kan wel iets aan de toekomst doen’.
FIELD: “Deze mensen hebben een kans die avond. Ze namen allemaal beslissingen. Brad keert naar zijn vrouw terug, hij is ontwaakt uit zijn adolescente fixatie, Sarah kwam tot het besef dat haar kind een betekenisvolle rol in haar leven kan spelen en Larry is heel opgewonden omdat hij plotseling een doel heeft. Hij verbeeldt zich dat hij de mens gaat redden wiens leven hij net verwoestte. Maar wie weet waar al deze personages zich bevinden wanneer de volgende dag de zon opgaat. Ik denk niet dat alles magisch getransformeerd is. Het huwelijk van Brad en Kathy zal niet ineens perfect zijn, Sarah zal niet meteen de ideale moeder blijken en Larry en Ronnie zullen niet dadelijk samen ijsjes gaan eten. Maar ze hebben die avond allen recht op één klein moment of grace, en misschien zal het de manier waarop ze evolueren beïnvloeden. Maar ik voorzie geen groot happy end.”


Werd de voice-over stem achteraf ingevoerd?
FIELD: “De (vertel)stem interesseerde me van in het begin. Toen ik het boek las was ik niet zo geïnteresseerd in het verhaal maar wel in Perrotta’s passief-observerende derdepersoonsproza, daar hield ik het meest van. Zo’n fabelomkadering werkt omdat deze personages archetypes zijn. Ronnie is als een trol onder een brug, Brad is de ridder op het witte paard, Sarah de bedreigde vrouw. We bouwden het script rond de man, vertolkt door theateracteur Will Lyman, die het verhaal vertelt.

Little Children


Little Children is shot per shot verbonden met dat idee. Wat als de trol een moeder heeft, pijn kan voelen en aan zelfreflectie kan doen? Maar een trol blijft en dus gevaarlijk is? Het Ronnie-personage is een uitvergrote weergave van hedendaagse angst en paranoia, gevoelens waarmee ouders in deze angstige tijden kampen. Het duurt meer dan een uur vooraleer hij van een gespreksonderwerp ook een personage wordt. Niet toevallig is hij de enige wiens inwendige leven nièt door de verhaalstem wordt weergegeven.”

Wat wou je met de Madame Bovary-parallel onderlijnen?
FIELD: Het is zoals je zei over de prom king in het park, het casten van andere mensen en zichzelf in andere rollen projecteren. Sarah heeft literaire aspiraties, ze ziet zich als geletterde vrouw gevangen in die huiselijke situatie waarvan ze niet goed begrijpt hoe ze erin belandde. Ze is opgewonden om zichzelf te casten als literaire heldin. Vooral omdat het een tragische heldin is, want tragisch is diepzinniger. ‘Ik ben een tragische vrouw met gebreken’, daarmee rechtvaardig je heel wat. We gebruiken vaak literatuur om gedrag goed te praten en voor Sarah is Flaubert een dankbare schrijver omwille van de link tussen passie, gedrag en moraliteit. Het Madame Bovary-gegeven is dan ook erg belangrijk. Er was nooit sprake van om het nièt in de film op te nemen. Sarah die terugkomt van haar weekendje met Brad, haar dochter negeert en glimlacht tegen haar spiegelbeeld. Dat komt recht uit ‘Madame Bovary’. Waar de heldin na een eerste vrijpartij in de spiegel naar zichzelf kijkt en zegt ‘I have a lover, I have a lover’. Alle personages van Little Children hebben lusten en verlangens die hen ergens heen brengen.”

Little Children


Little Children eindigt met letterlijke (zelf)castratie. Maar ook Brad is als vader aan de haard gecastreerd.
FIELD: “Er is in de film sprake van geestelijke, fysieke en emotionele castratie. Vele personages zijn bezeten door angst, verlangen en schuld. Ze voelen repressie omdat de dingen die ze verlangen hen worden onthouden, impliciet of uitgesproken, door de mensen die ze kennen of met wie ze een relatie hebben. “

Je kan in het omspringen met onderdrukte gevoelens en het projecteren van emoties ook een politieke dimensie zien. Met name het casten van booswichten in conflicten om je niet bezig te hoeven houden met problemen in je eigen samenleving.
FIELD: “Klopt, de film is voor mij ook allegorisch. Ik kan al onze ‘leiders’ in de film ontdekken. Larry is onze huidige regering, Ronnie is Noord- Korea, Iran of Irak. Wanneer men begint met de vinger te wijzen en dingen te roepen geloven mensen verschrikkelijke zaken. Het is een kleine stap van het aanwijzen van evil people naar ‘laten we ze gaan doden’. Want dan zal alles okay zijn. Met een heksenjacht is alles opgelost. Het is een moeilijke tijd om citizen of the world te zijn. Het is een beschamende tijd om Amerikaan te zijn, maar onze gêne is niets in vergelijking tot wat de rest van de wereld door ons toedoen heeft geleden. Het is triest, héél triest om een beloftevol jong land zoals Amerika zo neer te halen en te verwoesten en daarbij mensen en culturen te vernietigen die men zelfs niet mocht benaderen.

Little Children

De absurditeit is zo enorm dat je er zelfs niet meer kan over praten. Bovendien zijn de Amerikaanse media er slecht aan toe. Er bestaat geen echte journalistiek meer in de mainstream media. Je hebt Clear Channel dat 99,9 % van alle radiostations in handen heeft, er is de regering die de openbare omroep (public broadcasting), de enige onafhankelijke stem van Amerika, tracht kapot te maken. De Amerikaanse media zijn een grap. Vanaf het moment dat er iets serieus begon te gebeuren in 2001 kon je voor ernstig reportagewerk alleen in de buitenlandse pers terecht. Ik was niet de enige die het zo zag. Velen kochten Britse, of Duitse kranten om een onbevooroordeeld, redelijk onderzoek van wat er aan de hand was te lezen. De Amerikaanse media…

Ach, wanneer je spreekt van castratie! Je kan geen ernstige informatie vinden en het druppelt door op alle vlakken, van reportages naar de manier waarop mensen over alles schrijven. Ze zoeken niet naar betekenis, ze kijken niet naar wat zich voor hun neus aandient. Ze speuren naar patronen die met de markt verband houden. Dat is alles. Geld en invloed, daar gaat het in Amerika om. Ze zoeken niet naar betekenis, gerechtigheid. Wel naar geld, invloed en al wat zwart-wit kan worden gepresenteerd. Er is goed en kwaad, maar niets daartussen.”

Little Children

Dat plaatst de cinema in een moeilijke positie. In de jaren 60-70 kon je nog ambiguïteit hebben en films die iets over de samenleving zegden. Wanneer nu subtiliteiten ongemerkt voorbijgaan en alleen maar spektakel- of boodschapfilms scoren, dan zitten cineasten die complexere drama’s maken met een groot probleem.
FIELD: “Zeker gezien de manier waarop men in de VS over film schrijft. Critici hebben het over approach, package, budget, entertainment value en
box office. Slechts zelden geloven ze, want zo cynisch zijn ze, dat het zoeken naar een niet meteen aan de oppervlakte zichtbare betekenis ook waarde kan hebben. Over welke film ze ook schrijven. De grootvader van de filmkritiek, de Fransman André Bazin, zei dat filmkritiek filmkritiek was. Dat betekent dat wanneer je over een film schrijft dat aangeeft dat die film kritiek waard is. Dat is een discussiepunt. Ben je echt van oordeel dat de film het niet waard is, schrijf er dan niet over. In Amerika hebben ze die keuze niet meer. Ze moeten elke film die uitkomt bespreken. Ik denk dat mentale uitputting het gevolg is. Wanneer je alles moet bekijken en behandelen, verandert dat de manier waarop je waarneemt, waarop je naar film kijkt én waarop je naar je eigen schrijfwerk kijkt.”

Little Children

Vrees je in deze context voor het succes van deze film in de States?
FIELD: “Of ik voor Little Children vrees? Niet meer dan voor mijn kinderen. Je doet de beste job die je kan, net zoals een ouder bij het opvoeden van kinderen. Je kan zeggen ‘kijk links en rechts voor je oversteekt’ of ‘niet iedereen is slecht’, maar je moet je kinderen wel laten gaan. Hetzelfde met een afgewerkte film. Wat kan ik nog doen? Een film moet voor zichzelf spreken. Er zijn allerlei dingen die een invloed zullen hebben, marketing of geen marketing, de mensen die over deze film schrijven… Niemand zal zomaar of omwille van de trailer naar Little Children gaan. Ze zullen ernaar gaan zien – of niet – omdat mensen er op een betekenisvolle manier over schrijven of praten.

Little Children

Het is momenteel een moeilijke periode voor filmmakers omdat onze films in Amerika bijna gelijktijdig uitkomen. In oktober 06 alleen al zo’n 25 Specialty (onafhankelijke) films. Er is geen plaats voor iedereen en enkele zeer goede films presteren daardoor minder goed waardoor ze snel verdwijnen. Terwijl je als cineast natuurlijk wil dat mensen je film zien in de bioscoop, niet op televisie. En je wil dat hij zo lang mogelijk in de zalen blijft. Dat wordt moeilijk wanneer films al na drie weken ‘vliegen’. Bij kenners zoals Focus en Searchlight weet men gelukkig hoe een film in de zalen te houden. Je brengt hem maar uit op twee schermen en via word of mouth bouw je langzaam aan de toename van het publiek.”

Little Children


Hoe belangrijk is Sundance in dat verband?
FIELD: “Sundance is alles. Zonder dat festival had ik In the Bedroom nooit gemaakt of gewerkt met de helft van de mensen met wie ik werkte, Stanley Kubrick inbegrepen. Het Sundance Film Festival heeft de Amerikaanse cinema ook totaal getransformeerd. We mogen dan denken dat we er momenteel slecht voorstaan, zonder Sundance stonden we er nog véél slechter voor.


FESTIVAL DE DEAUVILLE – 6 SEPTEMBER 06

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 572, maart 2007)

Little Children

Leave a comment