Filmjaaroverzicht: De arthouse dvd toppers van 2018

nov 30, 2018   //   by Ivo De Kock   //   actueel, dvd, nieuws  //  No Comments

RABOT

Het is goed om even terug te kijken op 2018. Het jaar waar Vlamingen Cannes veroverden met Girl (Lukas Dhont) en Hollywood met Beautiful Boy (Felix Van Groeningen). Maar ook het jaar waar heel wat arthouse dvd toppers vochten voor een plaatsje in de huisbioscoop. We selecteerden tien titels waar je niet om heen kan. Al is er telkens een plan B en richten we ook de volgspot op een revelatie.

RABOT

  1. RABOT van Christina Vandekerckhove (B, 2017, dis. Dalton Distribution)

Dé sensatie van het jaar bij pers en publiek is een gestileerde en aangrijpende documentaire die de sloop van de Gentse sociale woonblokken aangrijpt om een kleurrijk portret te schetsen van vergeten bewoners én een universeel verhaal te vertellen over bewogen levens in een dorp in de hoogte.

Christina Vandekerckhove: “RABOT tracht de ziel van de woontorens te vangen.”

Nog een Belgische documentaire parel: ZIE MIJ DOEN van Klara Van Es (B, 2018, dis. Dalton Distribution), een poëtisch portret van mensen met een mentale beperking die samen wonen in een zorginstelling.

3 FACES

  1. 3 FACES van Jafar Panahi (Iran, 2018, dis. Imagine)

Ondanks een veroordeling, een werkverbod én huisarrest levert de Iraanse filmmaker Jafar Panahi met 3 FACES al zijn vierde film af in zeven jaar tijd. Opnieuw een clandestien gedraaide en het land uitgesmokkelde film met de cineast in de hoofdrol. Het werd een speelse road movie die naast een ode aan zijn leermeester Abbas Kiarostami ook een boeiende reflectie is over de macht en ambiguïteit van beelden. Het verhaal draait rond een regisseur en een actrice die naar een afgelegen bergdorp trekken om na te gaan of een jong meisje ècht zelfmoord gepleegd heeft zoals ze in een boodschap liet doorschemeren.

Jafar Panahi (in de film aan de telefoon tegen zijn moeder): “Ik ben géén film aan het maken!”

Een ander portret van een gesloten gemeenschap: LES GARDIENNES van Xavier Beauvois (F, 2017, Paradiso), waar een harmonische maar conservatieve Franse boerengemeenschap tijdens de oorlog uit evenwicht geraakt wanneer outsiders de emoties hoog doen oplaaien.

THE RIDER

  1. THE RIDER van Chloé Zhao (USA, 2017, Cherry Pickers)

Na haar Native Americans drama Songs My Brothers Taught Me schetst de in Amerika werkende Chinese cineaste Chloé Zhao de rodeo cultuur via een jonge Indiaanse cowboy die na een val dreigt een outsider te worden in het macho cowboymilieu en een nieuwe zin moet geven aan zijn leven. THE RIDER balanceert subtiel op de grens van fictie en documentaire.

Chloé Zhao: “Ik denk dat ik een plaats zocht waar de tijd had stil gestaan, een leefwereld waar leven en natuur verstrengeld zijn, waar ethiek gedefinieerd wordt door de afstand die men heeft van de aarde.”

Nog Amerikaanse onafhankelijke cinema tussen fictie en realiteit: THE FLORIDA PROJECT van Sean Baker (USA. 2017, September Film), dat via quasi vergeten kinderen focust op de verborgen armoede van mensen die verblijven in sjofele motels in de schaduw van Disneys Magic Kingdom.

YOU WERE NEVER REALLY HERE

  1. YOU WERE NEVER REALLY HERE van Lynne Ramsay (USA, 2017, dis. The Searchers)

Met amper vier kronieken van verloren onschuld groeide Lynne Ramsay uit tot een van de meest getalenteerde hedendaagse (vrouwelijke) cineasten. In haar aangrijpende artistieke genrestudie YOU WERE NEVER REALLY HERE speelt Joaquin Phoenix een brutale, enigmatische hitman die een meisje moet bevrijden uit de handen van een pedofiel maar zelf achtervolgd wordt door complexe demonen en ambigue verlangens. Ramsay tekent voor intense, visuele cinema. En een letterlijk onvergetelijke film.

Lynne Ramsay: “Ik denk in beelden.”

Een ook al intense, visuele helletocht: THE SQUARE van Ruben Östlund (Zw, 2017, Lumière), een in Cannes met de Gouden Palme bekroonde satire van de hedendaagse bourgeois samenleving.

LOVELESS

  1. LOVELESS van Andrey Zvyagintsev (Rus, 2017, dis Lumière)

In de satirisch getinte tragedie LOVELESS gaat een verfoeilijk ouderpaar op zoek naar een verdwenen kind dat ze eigenlijk al vergeten waren. De Russische meester Andrey Zvyagintsev (The Banishment, Leviathan) serveert ons een klinisch portret van de nieuwe petit bourgeoisie. Zijn visueel verteld en in een realistische stijl gedrenkt drama brengt een intimistische nachtmerrie in beeld.

Andrey Zvyagintsev: “Een artikel over organisaties die zich bezighouden met verdwenen mensen gaf me de insteek om de implosie van een familie te dramatiseren.”

Nog een staaltje visuele, poëtische Russische cinema: PARADISE van Andrej Konchalovski (Rus, 2016, Contact Film), een parabel in zwart-wit die de kruisende paden toont van drie gedoemde individuen tijdens W.O.II.

FOXTROT

  1. FOXTROT van Samuel Maoz (Isr, 2017, dis. September Film)

De Israëlische ex-militair Samuel Maoz debuteerde als regisseur met de autobiografische oorlogsfilm Lebanon. Acht jaar later focust FOXTROT via een intieme tragedie in drie bedrijven andermaal op de absurditeit en de traumatische impact van oorlog. Deze narratief experimentele film gaat over rouwende ouders van gevallen frontsoldaten, over het arbitraire karakter van de dood in Israël, over de kloof tussen de tweede en derde post-Shoah generatie en de prijs die de Palestijnse bevolking betaalt.

Samuel Maoz: “Mijn cinema is überhaupt niet naturalistisch. Het is een ervaringscinema, die probeert door te dringen tot de ziel van de personages.”

Een andere straffe experimentele film: THE KILLING OF A SACRED DEER van Yorgos Lanthimos (UK-Irl, 2017, Filmfreak), een vreemde en bevreemdende tragedie over schuld en wraak.

UNE SAISON EN FRANCE

  1. UNE SAISON EN FRANCE van Mahamet-Saleh Haroun (F, 2017, dis. Imagine)

Met zijn eerste in Frankrijk gedraaide film borstelt de Tsjaadse regisseur Mahamat-Saleh Haroun (Un homme qui crie) een sober, melancholisch en authentiek portret van een immigrant op zoek naar een nieuwe toekomst. Europa is in UNE SAISON EN FRANCE een toren van Babel, een wereld waar iedereen naast elkaar praat en niemand elkaar begrijpt. Een film die duidelijk maakt dat er achter vluchtelingencijfers mensen schuilgaan. Mensen met emoties, dromen, hoop en verlangens.

Mahamat-Saleh Haroun: “We zien vluchtelingen als dieren. Dat moet stoppen.”

De vluchtelingencrisis komt ook aan bod in een muzikale film: DJAM van Tony Gatlif (Gr-Tur, 2017, Contact Film), een roadmovie over een levenslustig meisje dat het parcours van Syrische vluchtelingen volgt.

SWEET COUNTRY

  1. SWEET COUNTRY van Warwick Thornton (Aus, 2017, dis. Cherry Pickers)

Deze Australische western vertrekt van een echte rechtszaak in de jaren twintig – een Aboriginal werd gearresteerd en berecht voor de moord op een witte man – om via de beproevingen van Aboriginal Sam en zijn vrouw Lizzie het verhaal van een mishandeld volk te belichten. Thornton filmt op menshoogte. Letterlijk want de camera overschouwt niets maar blijft steeds bij mens en land. Dit is politiek geladen cinema die met een empathische, respectvolle blik outcasts waardigheid verleent.

Warwick Thornton ““Een groot gedeelte van onze geschiedenis is geschreven door kolonisten die zichzelf in een gunstig daglicht wilden stellen, veel ervan zijn leugens. Nu beginnen we onze geschiedenis te schrijven met onze eigen versie van de feiten.”

Nog menselijke, politieke cinema: THE NET van Kim Ki-duk (Zuid-Korea, 2016, Contact Film), een vissersparabel die aangeeft hoe mensen in beide Korea’s het slachtoffer worden van achterdocht, angst en fanatisme.

THE THIRD MURDER

  1. THE THIRD MURDER van Kore-Eda Hirokazu (Jap, 2017, dis. Cinéart)

De Japanse regisseur Hirokazu Kore-Eda, specialist van het uitspitten van bloedbanden en familierelaties, verrast met een misdaad- en rechtbankdrama dat focust op de moeilijkheid om de vinger te leggen op de waarheid en de daaruit voortvloeiende fragiliteit van gerechtigheid. Het verhaal draait rond een advocaat die aan de moordbekentenis van zijn cliënt begint te twijfelen na getuigenissen die een heel ander licht op de zaak werpen.

Hirokazu Kore-Eda: “Mensen zijn per definitie onzeker en een veroordeling is absoluut. Dat is angstaanjagend: mensen die over iemand anders een definitief oordeel mogen vellen.”

Een ander rechtbankdrama: THE INSULT van Ziad Doueiri (Fr-Lib, 2017, dis. Twin Pics), het verhaal van een Libanese rechtszaak na een belediging die duidelijk maakt dat kennis en aanvaarding van het verleden cruciaal zijn voor verzoening.

DOGMAN

  1. DOGMAN van Matteo Garrone (I, 2018, dis. Cinéart)

Met deze tegelijk poëtische en tragische klucht koppelt Gomorra regisseur Matteo Garrone een ode aan de stomme cinema aan een portret van een hedendaags Italië in de greep van verwarring en onzekerheid. Hoofdacteur Marcello Fonte werd in Cannes terecht bekroond voor zijn ijzersterke vertolking van een frêle bezitter van een hondentrimsalon die door iedereen geliefd wil worden maar door de buurt wordt uitgespuwd wanneer een brutale ex-bokser hem meetrekt in een geweldspiraal.

Matteo Garrone: “Er is een sprookjesachtig aspect aan DOGMAN, ik vertrek van de realiteit om over te schakelen naar een andere dimensie.”

Eveneens ‘Made in Italy’: IL COLORE NASCOSTO DELLE COSE van Silvio Soldini (I, 2017, Cherry Pickers), een wonderlijke romantische komedie over hoe twee verschillende mensen (een blinde vrouw en een ziende man) de kloof tussen twee andere werelden overbruggen.

BETTY: THEY SAY I’M DIFFERENT

Revelatie van 2018:

BETTY: THEY SAY I’M DIFFERENT van Philip Cox (GB, 2017, dis. Pink Moon).

Een fascinerende (korte) documentaire over een fascinerende vrouw. Het nu vergeten funk icoon Betty Davis was begin jaren zeventig een rebelse artieste die ongekend expliciet zong over seks en even duidelijk feministische standpunten innam in een door mannen gedomineerde muziekwereld. Daar waren noch die muziekwereld, noch het publiek klaar voor en rond 1980 verdween de ex-echtgenote van Miles Davis van het toneel. Cox gaat op zoek naar de vrouw achter het mysterie. Hij ontdekt hoe moeilijk ‘anders zijn’ vaak is in een weinig tolerante wereld.

IVO DE KOCK

(Artikel e-learning MOOOV)

THE SQUARE

Leave a comment