Kelly Reichardts Meek’s Cutoff: Survival tocht in het Wilde Westen

sep 25, 2016   //   by Ivo De Kock   //   actueel, Algemeen, dvd, film, genre, regisseur, western  //  No Comments
meeks-3-women

MEEK’S CUTOFF

“Ik maak geen mainstreamfilms,” zegt Kelly Reichardt, “ik maak door personages gedreven films voor mensen die meer van cinema verwachten dan puur entertainment”. Het boegbeeld van de Amerikaanse onafhankelijke cinema draait tegendraadse films die ons confronteren met personages waarover ze zeer weinig vertelt. Reichardt dwingt de kijker om tussen de lijnen te lezen: “Goede cinema bevat meerdere lagen en betekenis kan je ook puren uit beelden en geluiden, en vooral uit de interactie daartussen. Wat tussen de regels verscholen zit is minstens zo belangrijk als wat je hoort en ziet”.

Reichardt brak door met de eigenzinnige roadmovie Old Joy (2006) waarin twee vrienden een geïmproviseerde wandeling door een woud maken in de hoop hun relatie te verbeteren. “De twee vrienden proberen opnieuw contact te maken maar mislukken daarin,” aldus de cineaste, “ze missen de kans om uit te drukken wat ze echt willen zeggen tegen elkaar”.

meeks-cutoff-2

MEEK’S CUTOFF

In het poëtische Wendy and Lucy (2008) vertelt ze het verhaal van een jonge vrouw die op zoek gaat naar een job en haar hond. Daarbij komt andermaal de achterzijde van de Amerikaanse Droom in beeld. Want daar waar Old Joy de vraag stelt hoe dun de scheidingslijn tussen zwerver en dakloze is, dreigt de loner in Wendy and Lucy een outcast te worden.

Reichardt doorprikt de Amerikaanse vrijheidsmythe door de heroïek van de trektocht (en van het actie-avontuur in Night Moves) te ontluisteren. Bovendien heeft ze een zwak voor slow cinema, voor films die de tijd nemen om ervaringen, plaatsen, situaties en mensen minutieus, warm en empathisch te ontleden.

meeks-cutoff

MEEK’S CUTOFF

Meek’s Cutoff is een revisionistische western waarin het leven even hard en genadeloos is als de natuur. We volgen in het Oregon van 1845 showman Stephen Meek wanneer deze avonturier een groep toekomstige settlers door onherbergzame gebieden gidst. Dat blijkt onbekend terrein want al snel wordt het duidelijk voor de drie pionier-gezinnen dat de trapper in de wildernis zijn weg kwijt is.

“Dit is het verhaal van een opschepper die zonder plan een groep mensen de woestijn inleidt,” aldus Reichardt, “hij wordt totaal afhankelijk van plaatselijke mensen die sociaal anders zijn en die hij niet vertrouwt”. Verwezen wordt naar een zwervende indiaan die het pad van de karavaan huifkarren kruist en de spanningen hoog doet oplopen maar tegelijk ook de hoop doet herleven.

Reichardt focust niet op helden maar op beproevingen: het oversteken van een rivier, het afdalen van een helling, het herstellen van materiaal, ongelukken, onderlinge spanningen en problemen met honger, dorst, vermoeidheid, ziekte,… Van een simpel conflict goed versus kwaad is er geen spoor; de migranten zijn even bang als de Native Americans ongerust zijn.

meeks-cutoff-2010

MEEK’S CUTOFF

Reichardts belangstelling gaat uit naar de relatie tussen natuur, individu en samenleving. Haar personages zoeken een manier om te leven in een moeilijk te controleren natuur, in een cultuur verankerd in gewelddadig individualisme en in een samenleving waar de vreemdeling (de ander) als bedreigend gevaarlijk wordt ervaren.

Dat thema zal ze hernemen in de ecologische terreurthriller Night Moves (2013). “Ik heb sympathie voor de terreurdaden van de personages maar tegelijk veroordeel ik ze,” stelt Reichardt, “het ecologisch activisme in Amerika is op sterven na dood. Jammer. In de nineties had je nog groene groeperingen die op sympathie konden rekenen. Sinds 9/11 is dat totaal veranderd. Voor veel Amerikanen zijn het allemaal terroristen in de dop. We zijn nu meer dan ooit een bange, paranoïde natie”.

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 645, mei 2014)

MEEK’S CUTOFF; Kelly Reichardt; USA 2010; 104′; met Michelle Williams, Bruce Greenwood, Paul Dano; extra’s: making of; dis. Filmfreak

MEEK’S CUTOFF

Leave a comment