MAD MAX FURY ROAD

“What a lovely day”. Mad Max: Fury Road werd met veel bombarie, en het Canneslabel, op ons losgelaten. Het was ooit anders – Mad Max bleef wegens ’te gewelddadig’ twee jaar verboden in Frankrijk en Mad Max 2: The Road Warrior moest zonder kritische steun zijn publiek vinden – maar toen regisseur George Miller Mad Max 3: Beyond Thunderdome richting mainstream stuurde groeide politieagent Max Rockatansky uit tot een cultfiguur, een populaire mythologische held. Dat het dertig jaar wachten werd op zijn comeback vergrootte de verwachtingen en een hyperkinetische trailer deed de cinefiele hartjes sneller slaan.

Ook bij ondergetekende, die zich nog herinnert hoe de vingers richting voorhoofd gingen bij zijn lofzang toen de trilogie in onze zalen belandde, was het enthousiasme groot. Eindelijk een vervolg, eindelijk waardering voor deze apocalyptische actiecinema! Helaas werd Fury Road een afknapper. Een tegelijk indrukwekkend en saai spektakel; in Macbeth-termen “full of sound and fury, signifying nothing”.

Met verhalen die moderne versies zijn van respectievelijk Ilias, Ulysses en Oedipus en een held die een cowboy verdwaald in een postapocalyptische wereld is, schreef de trilogie zich in een verhalende traditie in. Waarbij Maxs missie verandert van wraak in overlevering. De solitaire held torst een verleden en transformeert via actie in een gids richting toekomst.

MAD MAX FURY ROA

Dit is sterk visuele narratieve cinema schatplichtig aan de stomme films. Met dialogen herleid tot een minimum en geluid beperkt tot lawaai van voertuigen en gevechten. Miller vertelt vooral met beelden. Vaak gekke en onwaarschijnlijke beelden. Hun visuele kracht wordt versterkt door snelle montage en een chaotische geluidsmix.

De sterkte van de eerste Mad Max-films ligt in de beeldtaal maar ook in de energie die van de personages uitgaat. En daar wringt het Fury Road schoentje. De film start als een rollercoaster maar vergeet daarbij de karakterisering van de personages. Bovendien is het hoofdpersonage er eentje zonder karakter en met een meer schimmig dan duister verleden. Daardoor laat het lot van Max, de ‘feministische’ rebellen en de ‘onderdrukte’ burgers je onverschillig.

MAD MAX FURY ROAD

Dat is fataal want gekke Max s niet langer een Hawksiaans ‘individu in gevaar’, bedreigd door irrationeel geweld in een donkere wereld én door de duistere kant van het eigen karakter. De getraumatiseerde ‘empty shell of a man’ verpulverde tot een leeg omhulsel. Een verwisselbare actieheld zonder emotionele lading. En emoties vormen de sleutel tot schoonheid. Voor wie daar aan twijfelt is er Blade Runner: The Final Cut.

IVO DE KOCK

(Artikel verschenen in FILMMAGIE, n° 657, september 2015)

MAD MAX BLU-RAY COLLECTION: MAD MAX, George Miller, Aus 1979, 93′, met Mel Gibson; FILM: ****/EXTRA’S:0; MAD MAX 2: THE ROAD WARRIOR, George Miller, Aus 1981, 95′, met Mel Gibson; FILM: ****/EXTRA’S:*** (commentaar, introductie); MAD MAX BEYOND THUNDERDOME, George Miller, Aus 1985, 93′, met Mel Gibson, Tina Turner; FILM: ***/EXTRA’S:0, dis. Warner.

MAD MAX FURY ROAD

Dystopische actiefilm Mad Max Fury Road: Kauwgom voor de ogen

De postapocalyptische saga Mad Max Fury Road is puur kauwgom voor de ogen. Het is alleszins een sterkere actiefilm dan Andrew Niccols cerebrale oorlogsfilm Good Kill en iets gelaagder dan Colin Trevorrow nochtans verdienstelijke blockbuster Jurassic World. George Millers vierde Mad Max-film opent bijna letterlijk als een rollercoaster rit door de donkere vesting van de gemaskerde despoot Immortan Joe en serveert ons daarna een twee uur durende achtervolgingsrace door de woestijn met de Wagneriaanse bende van Joe, de stoïcijnse Max en zijn (gedwongen) medestandster Furiosa als protagonisten.

De decors zijn apocalyptisch, de voertuigen archaïsch en de actiescènes visceraal. Door van een anti-heldin de motor van het gebeuren te maken geeft Miller een boeiende feministische draai aan het macho-genre en de romantische heroïek van mysterieuze strijders. We zitten daarmee heel ver van het verhaal van wraak en verlies dat in het realistische eerste deel werd verteld. Deel vier is meer nog dan deel drie een cartoonesk spektakel dat de personages herleidt tot types en de band tussen emoties en gedraag doorknipt. De mannelijke en vrouwelijk actiehelden hebben geen emotionele lading terwijl er van de waarschuwende fabel geen urgentie uitgaat. En dat is vreemd aangezien het doembeeld van de verwoeste en gewelddadige wereld nu heel wat geloofwaardiger is dan toen Miller in de jaren ’80 zijn trilogie ontwikkelde.

IVO DE KOCK

MAD MAX FURY ROAD: George Miller, USA 2015; 120′; met Tom Hardy, Charlize Theron; extra’s: documentaires; FILM: ** / EXTRA’S: **; dis. Warner.

MAD MAX FURY ROAD